You are currently browsing the tag archive for the ‘Σαρκοζί’ tag.
Μετά δέκα χρόνια στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο αποχωρήσας Πορτογάλος Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, μιλάει ανοιχτά για τα χρόνια της κρίσης, που άρχισε επισήμως το 2010 και συνεχίζεται. Σε συνέντευξή του στη γερμανική «Die Welt», περιγράφει τη διγνωμία των Ευρωπαίων ηγετών, μεγάλων και μικρών χωρών: άλλα αποφάσιζαν στις συναντήσεις κορυφής και άλλα έπρατταν ή έλεγαν στις χώρες τους. Οι επικρίσεις του στρέφονται κατά του Ελληνα πρωθυπουργού, αλλά και κατά του Γάλλου προέδρου.
«Μόνο λίγοι συμμετέχοντες στα συμβούλια κορυφής είχαν γενική θεώρηση των πραγμάτων, μικρές και μεσαίες χώρες συμμετείχαν μόνο λόγω των δικών τους συγκεκριμένων θεμάτων, άλλες χωρίς πραγματικό ενδιαφέρον», λέει ο Πορτογάλος πολιτικός. Αναφέρεται στην εποχή «Μερκοζί»: «Μερικοί πολιτικοί από μεγάλες χώρες δεν διακατέχονταν από υπευθυνότητα για την Ευρώπη. Δεν αντιλαμβάνονταν τις αποφάσεις σαν να ήταν δικές τους. Και όταν δημιουργείται η εντύπωση ότι δύο χώρες αποφασίζουν μόνες τους, ερμηνεύεται αυτό από τις άλλες ότι οι αποφάσεις τους επιβάλλονται».
Ο Μπαρόζο υπερασπίζεται εκ των υστέρων τον φεντεραλισμό και την ομόφωνη λήψη αποφάσεων στα συμβούλια αρχηγών. Ωστόσο, κατά τη μακρά θητεία του, η επιρροή και το κύρος της Επιτροπής βρέθηκαν στα χαμηλότερα σημεία, ο διακυβερνητισμός εκ μέρους των ισχυρών κρατών θριάμβευσε και ο ίδιος κατηγορήθηκε ότι πρόσδεσε την Επιτροπή στο άρμα της Γερμανίας. Οι παρεμβάσεις του συνήθως εξαντλούνταν σε παρασκηνιακές ενέργειες, που υπηρετούσαν τις αποφάσεις του γαλλογερμανικού άξονα ή και μόνο του Βερολίνου. Στη Σύνοδο του G20 στις Κάννες, τον Νοέμβριο 2011, όπως κατέγραψαν εκ των υστέρων οι Financial Times, όταν ο Γ. Παπανδρέου προπηλακίστηκε από τον πρόεδρο Σαρκοζί για το δημοψήφισμα, ο Μπαρόζο παρασκηνιακά κανόνιζε τηλεφωνικώς τη διάδοχη κυβέρνηση.
Ο πρώην στενός συνεργάτης του (2010-2014) Φιλίπ Λεγκρέν, επικεφαλής του Γραφείου Ευρωπαίων Συμβούλων Πολιτικής του Προέδρου, μετά την παραίτησή του, έγραψε το μπεστ σέλερ «European Spring. Why our Economies and Politics are in a Mess and How to Put Them Right», στο οποίο περιγράφει την αποτυχία της Ε.Ε. να αντιμετωπίσει γρήγορα και αποτελεσματικά την κρίση. Σε μία από τις πολλές συνεντεύξεις του, ο Λεγκρέν λέει τα εξής για την Επιτροπή και τον πρόεδρό της: «Ο ρόλος της Επιτροπής είναι να εκπροσωπεί το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον. Αντ’ αυτού, κατά τη διάρκεια της κρίσης, είτε αναδεικνυόταν ολοένα και περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τη Γερμανία είτε κατέστη ενεργά το όργανο για να επιτύχει τους στόχους της η Γερμανία. Αυτό ήταν εξόχως καταστροφικό για την Επιτροπή, υπονόμευσε τη νομιμοποίησή της, υπονόμευσε την υποστήριξη για το ευρωπαϊκό εγχείρημα».
Ο σύμβουλος του πρώην προέδρου εντοπίζει μία από τις αιτίες της αφλογιστίας της Επιτροπής: έλλειψη λογοδοσίας. «Η Επιτροπή είναι αποστασιοποιημένη από τους ανθρώπους που επηρεάζει με τις αποφάσεις της. Δεν λογοδοτούν σε αυτούς. Σε μια κανονική χώρα, αν ο Ολι Ρεν ήταν υπουργός Οικονομικών και προκαλούσε βαθιά ύφεση εξαιτίας των λαθών του, πιθανότατα στις επόμενες εκλογές αυτός και το κόμμα του θα έχαναν την εξουσία. Στην Επιτροπή μπορείς να κάνεις όσα λάθη θέλεις. Συμβαίνουν σε μια ξένη χώρα μακριά, δεν σε επηρεάζουν στην καθημερινότητά σου, οπότε δεν λογοδοτείς ποτέ και σε κανέναν».
Ο Ζ.Μ. Μπαρόζο μέμφεται τους αρχηγούς των μικρών κρατών για ανακολουθία. Ομως αυτοί λογοδοτούν στους λαούς τους και συχνά πληρώνουν κόστος: καταψηφίζονται, τους καταπίνει η Ιστορία. Ο ίδιος δεν λογοδότησε σε κανένα πολιτικό σώμα, απέφυγε τα διλήμματα και τις σκληρές αποφάσεις, δεν αντιτάχθηκε ποτέ στη βούληση των ισχυρών.
Λίγο μετά την ολοκλήρωση του PSI και την υπογραφή του Μνημονίου ΙΙ, μαθαίνουμε από τα πιο αρμόδια χείλη, το πραγματικό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου στήθηκε και εκτελέστηκε το σχέδιο. Η καγκελάριος της Γερμανίας, σε χθεσινή συνέντευξή της στο BBC, βεβαιώνει ότι η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα απέβαινε καταστροφική για το ευρώ και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση, τονίζοντας ότι η συμμετοχή στην Ευρωζώνη είναι πολιτική απόφαση.
Ο Ελληνας πολίτης ωστόσο θυμάται ότι ήδη από τη νύχτα των Καννών, οι κ.κ. Μέρκελ και Σαρκοζί έθεσαν την Ελλάδα προ του εκβιαστικού διλήμματος «ευρώ ή δραχμή». Αυτό το δίλημμα οδήγησε μάλιστα στην αποπομπή του Γ. Παπανδρέου από την πρωθυπουργία και στον σχηματισμό κυβέρνησης υπό τον Λουκά Παπαδήμο, η οποία υπέγραψε εντέλει το δεύτερο Μνημόνιο.
Σύμφωνα όμως με τις εκθέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το PSI και το Μνημόνιο δεν θα βγάλουν την Ελλάδα από την ύφεση, δεν θα την οδηγήσουν στις αγορές, δεν θα καταστήσουν το χρέος βιώσιμο. Το 2015, η χώρα θα έχει χρηματοδοτικό κενό ύψους από 32 έως 67 δισ. ευρώ!
Αρα το δίλημμα «ευρώ ή δραχμή» μάλλον πρέπει να εκληφθεί ως εκβιασμός, ακριβώς για να παραιτηθεί η Ελλάδα από τη δυνατότητα να κηρύξει στάση πληρωμών και να αναζητήσει τα πιο πρόσφορα εργαλεία για την ανάκαμψή της. Ο εκβιασμός λειτούργησε: εκάμφθησαν και οι Ελληνες πολιτικοί και, κυρίως, εκάμφθησαν οι έντρομοι πολίτες. Ετσι, το PSI εκτελέσθηκε σαν ένα γιγάντιο swap, με το οποίο οι γαλλογερμανικές τράπεζες ξεφορτώθηκαν τα ελληνικά ομόλογα-σκουπίδια, κουρεμένα έστω, και τα φορτώθηκαν τα κράτη. Τώρα η Ελλάδα χρωστάει σε κράτη-εταίρους της και στους λαούς τους, χρωστάει ευρώ, όποια κι αν είναι η μετέπειτα νομισματική εξέλιξη, το χρέος διέπεται από βρετανικό δίκαιο και θα εξοφλείται κατ’ απόλυτο προτεραιότητα, ανεξαρτήτως των αναγκών της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Η Ελλάδα δεν κήρυξε πτώχευση με τους όρους της, στον χρόνο και με τον τρόπο που θα καθιστούσαν την πτώχευση ανακουφιστική. Τώρα η οικονομία της βυθίζεται στην ύφεση για πέμπτη συνεχή χρονιά, το ΑΕΠ συρρικνώνεται, το χρέος διογκώνεται σε απόλυτους αριθμούς και ως ποσοστό του ΑΕΠ – αυτά διαπιστώνουν όλοι οι διεθνείς αναλυτές, και περιγράφει επακριβώς το ΔΝΤ.
Τώρα η χώρα παραμένει στην Ευρωζώνη, εξουθενωμένη, ανίκανη να εξυπηρετήσει το χρέος της, εκλιπαρούσα την καλοσύνη των ξένων, ήτοι του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και του Βερολίνου. Και ελπίζει σε αλλαγή πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης από την Ευρώπη – η οποία αλλαγή γίνεται όλο και πιθανότερη. Θα αντέξει όμως ώς τότε η Ελλάδα, ώστε να ανακουφιστεί; Οσο και όπως αντέξει. Πράγματι, η κ. Μέρκελ έχει δίκιο: Η Ελλάδα δεν έπρεπε να βγει από το ευρώ…
Το κοινό ανακοινωθέν των Μέρκελ και Σαρκοζί, χθες, σηματοδοτεί μια ιστορική καμπή στην πορεία της Ενωμένης Ευρώπης. Η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος επιβάλλουν τους οικονομικούς και πολιτικούς όρους τους για την ευρωπαϊκή συνύπαρξη, καθώς η κρίση χρέους κλιμακώνεται και δοκιμάζει τις αντοχές του κοινού οικοδομήματος. Η πρώτη εντυπωσιακή συνδήλωση είναι ότι ο γαλλογερμανικός άξονας αποφασίζει ουσιαστικά την κοινή μοίρα παρακάμπτοντας ηχηρά τις Βρυξέλες: η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο απλώς παραλαμβάνουν την απόφαση των δύο ισχυρών. Η διορισμένη ηγεσία της Ε.Ε., έχοντας απωλέσει προ πολλού την ισχύ και το κύρος της, προσπάθησε το παρελθόν διάστημα να αρθρώσει έναν λόγο για έξοδο από την κρίση, πρότεινε λ.χ. την έκδοση ευρωομολόγου. Τα ψελλίσματα των κ. Μπαρόζο και Βαν Ρομπάι, ακόμη και η πιο σκληρή γλώσσα του επικεφαλής του Eurogroup κ. Γιουνκέρ, αγνοήθηκαν ή και περιφρονήθηκαν.
Βερολίνο και Παρίσι χτυπούν στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης: καταργούν την ιδρυτική αρχή της ομοφωνίας, και επιβάλλουν την αρχή της πλειοψηφίας. Είναι σαφές ότι εφεξής η Ευρώπη των πολιτικά ισότιμων εταίρων θα είναι μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, με μεγάλα κράτη-μέλη που θα ηγεμονεύουν βάσει της οικονομικής τους ισχύος και θα επιβάλλουν τη βούλησή τους στα μικρότερα. Αυτή η στροφή στον τρόπο λήψης αποφάσεων τερματίζει μια ιστορία μισού και πλέον αιώνα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Επιπροσθέτως, σφραγίζεται από τη θεσμοποίηση των ελλειμμάτων, την ποινικοποίηση των υπερβάσεων και την παραπομπή των δημοσιονομικά απείθαρχων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Σμιντ είπε προ ημερών ότι η Γερμανία επιδιδόμενη σε κούρσα ηγεμονισμού, κινδυνεύει να απομονωθεί από την Ευρώπη. Ο ιστορικός ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών δεν δίστασε μάλιστα να υπενθυμίσει στους συμπατριώτες του Γερμανούς τα βρώμικα χέρια τους από την σκοτεινή περίοδο 1934-1945, και να τους παροτρύνει να υποστηρίξουν τους αδύναμους εταίρους τους. Υπό μία έννοια, ο Σμιντ εκφράζει τη μεταπολεμική μνήμη της δημοκρατικής Ομοσπονδιακής Γερμανίας, την πολιτική της ήρεμης δύναμης και της Realpolitik, της νέας Γερμανίας που ζητάει συγγνώμη για το παρελθόν και κοιτάει προς το μέλλον. Αντιθέτως, η Ανατολικογερμανή Ανγκελα Μέρκελ, πρώην μέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος, εκφράζει τη βαθιά Γερμανία, που δεν ξεχνά την «άδικη ήττα», επιθυμεί πάντα lebensraum, πιστεύει στο πεπρωμένο της ηγεμονίας της, εξ ου και υλοποιεί μια πολτική εμμονική, πείσμονα, εντέλει επιθετική.
Η πολιτική είναι δυναμική, δεν ορίζεται σε επιτελικά γραφεία ερήμην των κοινωνιών και των ιστορικών διακυβευμάτων. Η επίδειξη ισχύος της καγκελαρίου Μέρκελ δεν αρκεί για να αλλάξει τον ρου της ευρωπαϊκής ιστορίας, παρά την επικούρηση του αντιφατικού και ασθενούς πολιτικά Γάλλου προέδρου. Οι ευρωπαϊκές χώρες του Νότου και της Ανατολής, οι μικροί εταίροι, η γεωπολιτική ρευστότητα στη νότια και ανατολική Μεσόγειο, οι αγελαίες δυνάμεις των αγορών, όλα μπορούν να επηρεάσουν απροσδόκητα τις εξέλιξεις στην κλονιζόμενη Ευρώπη.
Ο ύπνος της 3ης Νοεμβρίου γέννησε τέρατα. Προτού κοιμηθούμε είχαμε δει τους Σαρκοζί και Μέρκελ να ταπεινώνουν την Ελληνική Δημοκρατία, υπαγορεύοντάς της το θέμα και την ημερομηνία του δημοψηφίσματος που εκόμισε ο Γ. Α. Παπανδρέου στις Κάννες. Είχαμε αντιληφθεί ήδη ότι η κίνηση Παπανδρέου, να θέσει σε δημοψήφισμα τους οικονομικούς και πολιτικούς όρους του κουρέματος, θα προκαλούσε την αντίδραση της ηγεσίας της Ε.Ε. και θα έβαζε τον ελληνικό λαό ενώπιον ενός εκβιαστικού και αδιέξοδου διλήμματος. Δεν είχαμε αντιληφθεί ωστόσο πόσο μακριά μπορούσε να φτάσει ο Γ. Α. Παπανδρέου το παίγνιο Win-Win στον λαβύρινθο των τακτικών ελιγμών. Μας εξέπληξε, παρότι ο ίδιος δεν κατανοεί την έκπληξή μας ― ίσως διότι δεν κατανόησε πώς κατασπατάλησε διπλωματικό κεφάλαιο και εθνική αξιοπρέπεια στις Κάννες, όταν στήθηκε στον διάδρομο για να εξηγήσει πώς εδάρη από τη Γερμανίδα καγκελάριο και τον Γάλλο πρόεδρο.
Πράγματι, ίσως ο κ. Παπανδρέου να μην καταλαβαίνει τίποτε απ’ όσα καταλαβαίνουν οι Ελληνες πολίτες: πώς καταλαβαίνουν τους υλικούς και ψυχικούς όρους της κρίσης, πώς αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους με όρους ιστορικής συνέχειας, πώς βιώνουν τον τόπο, τη γλώσσα, την παράδοση, τη συμβολική κληρονομιά, πώς αντιλαμβάνονται το ήθος και το έθος ― αυτά μάλιστα με την αριστοτελική έννοια. Κατά τούτο είναι ερμηνεύσιμη η εμμονή του σε μια γλώσσα μεταμοντέρνου σχετικισμού, που πολλά λέγει και ουδέν σημαίνει, η εμμονή του σε φόρμες χωρίς περιεχόμενο, και, κυρίως, η εμμονική του προσήλωση σε μια διακυβέρνηση απευθυνόμενη στην οικουμένη και ποτέ στη χώρα του.
Αυτό που προξενεί όμως την πιο αλγεινή εντύπωση, στην παρούσα ιστορική στιγμή, την ιδιαιτέρως δραματική, είναι η νοσηρή εξουσιομανία και ο αμοραλισμός που εκπέμπει η πολιτική πράξη του πρωθυπουργού. Καμώνεται πώς αγνοεί ό,τι ο ίδιος έχει προκαλέσει, μεταβιβάζει ανέμελα την ιστορική του ευθύνη στον λαό όταν και όπως το θυμάται, σαν να αγνοεί ή και να προσπερνά συνειδητά τον πυρήνα του δημοκρατικού βίου: την αυτοκριτική, τη σύνθεση, την εναλλαγή, την υποχώρηση, την αποχώρηση. Αυτό το τελευταίο κυρίως: ως προρφυρόγεννητος, ο κ. Παπανδρέου αδυνατεί να κατανοήσει ότι υπάρχει ζωή εκτός εξουσίας.
Ο κ. Παπανδρέου, και μαζί του το όλον ΠΑΣΟΚ, φθαρμένοι ανεπανόρθωτα από την μακρά παραμονή στην εξουσία, θεωρούν ότι Ελλάδα είναι οι ίδιοι. Εχασαν όχι μόνο το αριστοτελικό ήθος και το έθος, αλλά και κάθε επαφή με τη δεινή πραγματικότητα. Η πραγματικότητα θα τους επισκεφθεί τιμωρητική σύντομα, αλλά δυστυχώς αυτή η τιμωρία ελάχιστα θα ανακουφίσει τις οδύνες των πολιτών.
Η συμφωνία διάσωσης της 21ης Ιουλίου συνοδεύτηκε από αυτοεπαίνους των Ευρωπαϊων ηγετών και επικοινωνιακό πανηγύρι της ελληνικής κυβέρνησης. Την ίδια ώρα αρκετοί αναλυτές εξέφραζαν τον σκεπτικισμό τους: έβρισκαν τη συμφωνία αόριστη και διστακτική. Στην Γραικυλία ωστόσο, οι αοριστίες αλλά και οι σκληρές προβλέψεις της συμφωνίας, καμουφλαρίστηκαν με παραπλανητικές μεταφράσεις των collateral και κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου. Τι αξία έχουν όμως οι ρητορικές κορώνες; Πόσο μπορεί να διαρκέσει το ψεύδος ενώπιον της χιονοστιβάδας των πραγματικών γεγονότων;
Μέσα σε μερικές ημέρες το επισφαλές οικοδόμημα της ευρωπαϊκής συμφωνίας άρχισε να αποδομείται από τις κινήσεις των αγορών, οι οποίες δεν πείθονται για τις σοβαρές προθέσεις των πολιτικών ηγετών. Ορθώς: εφόσον οι κινήσεις τους γίνονται για να πεισθούν οι αγορές, και όχι για να ανακτήσουν την ηγεμονία εντός του πεδίου κυριαρχίας, τότε αρμόδιες να κρίνουν αυτή την σπασμωδική «πολιτική» είναι οι αγορές. Αυτές είναι οι ηγεμονεύουσες δυνάμεις στην Ευρώπη των 500 εκατομμυρίων πολιτών. Οι πολιτικοί σχηματισμοί, οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί, τα εθνικά κράτη, οι κοινωνίες, είναι οι πιο αδύναμοι παίκτες σε αυτή την διελκυστίνδα ισχύος, σχεδόν αμελητέοι.
Η διμερής απόφαση Μέρκελ-Σαρκοζί, για αναβολή του ευρωομόλογου και σκληρότερη δημοσιονομική πειθαρχία σε χώρες ήδη βυθισμένες στην ύφεση, απλώς προκάλεσε νέες βουτιές στα χρηματιστήρια και ακόμη δυσμενέστερες προβλέψεις. «Με το να υποσχόμαστε στις αγορές σημαντικές θεσμικές εξελίξεις, οι οποίες γνωρίζουμε καλά ότι είναι ανέφικτες, είναι σαν να βάζουμε τρικλοποδιά στον εαυτό μας», επεσήμανε ο πολύπειρος Ζακ Ντελόρ, εκ των αρχιτεκτόνων της πολιτικής και οικονομικής ένωσης των ευρωπαϊκών κρατών. Ο οραματιστής, αλλά και πραγματιστής πολιτικός, πατέρας της νομισματικής ένωσης, επικρίνει τη Γερμανίδα καγκελάριο και τον Γάλλο πρόεδρο για καιροσκοπισμό και κομματική ιδιοτέλεια και επισημαίνει το μεγάλο έλλειμμα πολιτικής βούλησης στην Ε.Ε.
Η Ελλάδα πληρώνει τώρα τις δικές της αμαρτίες, αλλά και την ιστορική καμπή της Ευρώπης. Οι εμπράγματιες εγγυήσεις για το δεύτερο πακέτο δανεισμού και το επερχόμενο πολλοστό κύμα μέτρων λιτότητας είναι ακόμη μια πράξη του συνεχιζόμενου δράματος.
91 κείμενα από 7
βλέμμα 