Ενα κείμενο σφραγίζει την Ελλάδα του 2010: οι εκθέσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης, που υποβαθμίζουν διαρκώς την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, και τα δηλητηριώδη άρθρα των έγκυρων ξένων εφημερίδων. Πολλά κείμενα, γραμμένα σε άλλο ύφος το καθένα, αλλά ένα κείμενο ουσιαστικά, με ένα σκοπό: να δείξει πώς οι αγορές βδελύσσονται την απείθαρχη, υπερχρεωμένη Ελλάδα, και πώς θα τη βυθίσουν στην πτώχευση αν δεν συμμορφωθεί στους κανόνες της αγοράς.
Αναμφίβολα, το ελληνικό κράτος είναι υπερχρεωμένο, αναποτελεσματικό, αναξιόπιστο, διεφθαρμένο. Οι αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας είναι δομικές, και είναι χρόνιες. Και η ελληνική κοινωνία, με διάφορους τρόπους, ιστορικά και πολιτικά ερμηνεύσιμους, έμαθε να ζει με δανεικά, εν χλιδή και αμεριμνησία, ανεχόμενη τη μεγάλη διαφθορά για να απολαμβάνει τη δική της μικροδιαφθορά και μικροανομία, χωρίς στέρεο παραγωγικό ιστό, σε στενή εξάρτηση από το κράτος.
Ωστόσο η ωμότητα με την οποία επιτίθενται στην Ελλάδα οι ξένοι αναλυτές, οι χρηματοπιστωτικοί οίκοι, ου μην αλλά και οι αξιωματούχοι των Βρυξελών, δεν συναρτάται μόνο με την πράγματι άθλια δημοσιονομικά κατάσταση της χώρας. Η Ελλάδα τυχαίνει στην παρούσα συγκυρία να είναι ο πιο αδύναμος κρίκος, ο πιο ανυπεράσπιστος, από μια σειρά χωρών που επτώχευσαν ή ναυάγησαν ή κακόπαθαν, ή πρόκειται σύντομα να βρεθούν σε παρόμοια θέση. Τα ελλείμματα και το χρέος δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Οι χώρες της Βαλτικής, η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία προηγήθηκαν. Η Πορτογαλία ακολουθεί αμέσως μετά την Ελλάδα. Και έπονται άλλες χώρες, μεγάλες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Το bullying, o τραμπουκισμός, εις βάρος της Ελλάδας, έχει παραδειγματικό, προληπτικό χαρακτήρα. Oι Ευρωπαίοι εταίροι «τραμπουκίζουν» διότι είναι χώρα της ζώνης του ευρώ, η οποία με την αδυναμία της απειλεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και το ίδιο το ευρώ· η διάσωσή της θα δημιουργούσε κακό προηγούμενο. Οι εταίροι μας έχουν κάποιες βάσιμες δικαιολογίες για τη σκαιά συμπεριφορά τους: η Ελλάδα έχει συνυπογράψει τις ευρωπαϊκές συνθήκες και έχει εισπράξει πολλά χρήματα από τα κοινοτικά ταμεία.
Το bullying των οίκων αξιολόγησης, των ξένων εφημερίδων και των χρηματοπιστωτικών οίκων ποιες δικαιολογίες έχει; Καμία, Ή μάλλον, μία: την κερδοσκοπία. Οι οίκοι που υποβαθμίζουν τις χώρες είναι οι ίδιοι που αναβάθμιζαν τακτικά και με ζήλο τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που παρήγαγαν τοξικά προϊόντα και δημιούργησαν τη διεθνή οικονομική κρίση. Αυτοί οι οίκοι και τα ειδικά μήντια λειτουργούν κατ’ ουσίαν σαν σύμβουλοι και λομπίστες των funds και των κερδοσκόπων. Υπέστησαν μείζονα ηθική ήττα με τη φούσκα των τοξικών, αλλά φαίνεται ότι οι πολιτικές ηγεσίες των κρατών, που τους έσωσαν διοχετεύοντας κρατικό χρήμα, δεν έχουν το ηθικό ανάστημα και τη δύναμη να τους επιβληθούν, ακόμη και μετά την τόσο εμφανή συντριβή τους. Αυτοί οι «ηττημένοι» προβάλλουν τώρα σαν τιμητές· ορίζουν το κόστος δανεισμού στις χώρες με ελλείμματα και χρέη, και εμμέσως υπαγορεύουν σε κυβερνήσεις και ευρωπαϊκή ηγεσία πώς να φερθούν, πώς να παγώσουν μισθούς και κράτος πρόνοιας, πώς να πιέσουν τις κοινωνίες.
Οι αγορές υπαγορεύουν πολιτική. Και οι πολιτικοί υπακούουν· διότι είναι ήδη ένοχοι κακαδιαχείρισης, διότι έχουν υποταχθεί στις αγορές, διότι ουσιαστικά δεν προασπίζονται τα συμφέροντα των κοινωνιών τους, αλλά τα δικά τους ατομικά τους συμφέροντα και των οικονομικών πατρώνων τους.
Η Ελλάδα είναι προβληματική, σίγουρα. Αλλά δεν είναι φταίει μόνο αυτή για τα σημερινά αδιέξοδα μιας Ευρώπης αγκυλωμένης στο προ πολλού παραβιασθέν Σύμφωνο Σταθερότητας του Μάαστριχτ, που υπερασπίζεται το σκληρό νόμισμα και τη δημοσιονομική πειθαρχία, παραμελώντας ολοσχερώς και συνειδητά την κοινωνική συνοχή, την αλληλλεγγύη μεταξύ εταίρων, την ανάπτυξη του κοινού ευρωπαίκού χώρου. Η αυστηρή Γερμανία, λ.χ., που επιπλήττει σήμερα την υπερχρεωμένη Ελλάδα, ωφελήθηκε από τη θερμή κατανάλωση των Ελλήνων και τον άφρονα δανεισμό τους.
Το πρόβλημα της Ελλάδας και του μεσογειακού Νότου, είναι πρόβλημα του κοινού ευρωπαϊκού χώρου, είναι πρόβλημα πολιτικό. Κατά τούτο, απαιτεί λύσεις πολιτικές, με ιστορική προοπτική, με μέριμνα για τους ανθρώπους, όχι για τις αγορές. Οι κοινωνίες δεν πειθαρχούν με τραμπουκισμούς· η απειλή της εξαχρείωσης μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικές εκρήξεις με απρόβλεπτες διαστάσεις στον κοινό ευρωπαϊκό χώρο. Κι όταν οι φλόγες θα τυλίγουν τους δρόμους, οι αγορές θα τζογάρουν στην καταστροφή.
φωτ.: Ελισάβετ Μωράκη
4 Σχόλια
Comments feed for this article
22 Ιανουαρίου 2010 στις 12:53 πμ
Greek Rider
Το νόημα της κερδοσκοπίας είναι ότι λειτουργεί ως ο τελικός Νόμος. Αυτός ο Νόμος που παράγει την μόνη πολιτική που ισχύει, και έχει τα δικά του μέσα για να την επιβάλει.
Στην παρούσα φάση, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση που δημιουργήθηκε λόγω ακριβώς αυτής της κερδοσκοπίας- ελλείψει άλλων νόμων και ελέγχων- ο Νόμος της κερδοσκοπίας δείχνει πιο αυτόνομος και ισχυρός από ότι ποτέ, έτοιμος να καταπιεί οτιδήποτε.
22 Ιανουαρίου 2010 στις 2:38 πμ
greek bird
«Ωστόσο η ωμότητα με την οποία επιτίθενται στην Ελλάδα οι ξένοι αναλυτές, οι χρηματοπιστωτικοί οίκοι, ου μην αλλά και οι αξιωματούχοι των Βρυξελών, δεν συναρτάται μόνο με την πράγματι άθλια δημοσιονομικά κατάσταση της χώρας. Η Ελλάδα τυχαίνει στην παρούσα συγκυρία να είναι ο πιο αδύναμος κρίκος, ο πιο ανυπεράσπιστος, από μια σειρά χωρών που επτώχευσαν ή ναυάγησαν ή κακόπαθαν, ή πρόκειται σύντομα να βρεθούν σε παρόμοια θέση. Τα ελλείμματα και το χρέος δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Οι χώρες της Βαλτικής, η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία προηγήθηκαν. Η Πορτογαλία ακολουθεί αμέσως μετά την Ελλάδα. Και έπονται άλλες χώρες, μεγάλες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.»
Θέλετε να πείτε ότι στην Ισλανδία που χρεωκόπησε φέρθηκαν με «το γάντι»;
να σας θυμήσω ότι ο Βρετανος πρωθυπουργός τους ονόμασε τρομοκράτες για να παγώσει τους λογαριασμούς τους και να πάρει τα χρήματα των Βρεταννών επενδυτών; ότι μέχρι και τα δισσέγγονά τους είναι χρεωμένα για τα λάθη που έκαναν κάποιοι κερδοσκόποι;
Δεν θέλω ούτε να σκεφτώ τι θα γινόταν στη χώρα αν το status μας ήταν «τρομοκράτες»…
Έχετε απόλυτο δίκαιο.. το πρόβλημα είναι πολιτικό και απαιτεί λύσεις με μέριμνα για τους ανθρώπους… πρέπει όμως και οι πολίτες αυτής της χώρας να βοηθήσουν και να μή μεριμνούν μόνο για το προσωπικό τους συμφέρον, τη τσέπη τους και το γρήγορο κέρδος…
Λυπάμαι που το λέω αλλά εισπράτουμε ότι μας αξίζει…κάποια στιγμή το πάρτυ έπρεπε να τελειώσει..
22 Ιανουαρίου 2010 στις 10:32 πμ
gritz
Το ευρύτερο πρόβλημα του Ευρωπαικού Νότου (PIGS) είναι κατά βάθος θέμα νοοτροπιών: Το «δυναμικό» τμήμα των κοινωνιών αυτών είναι υπόδειγμα εγωιστικής και ηδονιστικής παράκρουσης. Υπάρχει φυσικά και η συνοδευτική κερδοσκοπική φούσκα (π.χ. αγορά ακινήτων με το χρηματοπιστωτικό της υπόβαθρο στην Ισπανία – εκεί η φούσκα έχει ήδη σκάσει – και στην Ελλάδα – το περίβλημα αυτής της φούσκας είναι από πιό χοντρό πλαστικό).
Η Ιρλανδία (αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο) είναι μιά εντελώς άλλη ιστορία: Ο οικονομικός τους μαρασμός είναι ακραιφνής εκδήλωση του «καπιταλισμού – καζίνο», των «επενδυτών – ακρίδων», με επίκεντρο όμως πάλι τη φούσκα στην αγορά ακινήτων και τη χρηματοπιστωτική της τροφοδοσία.
Και πώς να υποθέσει κανείς ότι το πρόβλημα των ηδονιστών PIGS είναι και πρόβλημα των Σκανδιναβών; Εκεί στο Βορρά, κάτι έχει απομείνει ακόμη από την προτεσταντική ηθική. Ούτε βέβαια το πρόβλημα των Αγγλοσαξόνων είναι πρόβλημα των Γερμανών. Οι Γερμανοί παράγουν και εξάγουν προιόντα, οι Αγγλοσάξονες προσφέρουν υπηρεσίες.
Κατά τα άλλα, οι «αγορές», εδώ ή εκεί, κάνουν το μόνο που ξέρουν να κάνουν: Επιδιώκουν το κέρδος, αδιαφορώντας φυσικά για τους ανθρώπους. Και για τα μέσα που χρησιμοποιούν. Το ξέραμε, δεν το ξέραμε ότι αυτός είναι ο κανόνας του παιχνιδιού; Αλλά οι άφρονες, δεν προσέχαμε. Όσο για τους πολιτικούς, αφότου έσκασε η μητέρα όλων των φουσκών, και οι πιό καλοπροαίρετοι χαμένα τά ‘χουν, όπως τα είχαν οι πολιτικοί του «υπαρκτού σοσιαλισμού» το 1989.
Όποιος αναζητά ηθική στον καπιταλισμό μοιάζει με εκείνον που αναζητεί παρθενία σε οίκο ανοχής.
24 Ιανουαρίου 2010 στις 4:02 μμ
S G
«Το bullying των οίκων αξιολόγησης, των ξένων εφημερίδων και των χρηματοπιστωτικών οίκων ποιες δικαιολογίες έχει;»
δηλαδη ολοι αυτοι οι οικοι και οι δημοσιογραφοι πληρωνονται για να κανουν οτι κανουν? Τετοια οργανωμενη αποπειρα χρηματισμου δεν θα μπορουσε να πετυχει ουτε στην οχι-ακριβως-πατριδα-της-ακεραιοτητας Ελλαδα, και εχει πετυχει παγκοσμιως?