Το πλήθος ήταν μεγάλο προχθές στους δρόμους της Αθήνας, μέρα γενικής απεργίας. Αλλά τα πρόσωπα ήταν σκυθρωπά. Περίσσευε η απογοήτευση, σχεδόν απόγνωση· αυτή έδινε τον τόνο, και όχι η οργή. Και κυριαρχούσαν συντριπτικά άνθρωποι ώριμοι, μεσήλικοι και μεγαλύτεροι, άνθρωποι της εργασίας, κάτω από πανώ επαγγλεματικών ενώσεων και συχνά με στολές εργασίας.
Κάθε ομάδα έχει τα δικά της προβλήματα, δικά της αιτήματα, βιώνει το δικό της βάσανο· οι διαμαρτυρίες τους ακούγονταν παράλληλες, αποσπασμένες η μία από την άλλη, και ως εκ τούτου ελάχιστα δραστικές. Μένουν διαμαρτυρίες, κλαδικές, επαγγελματικές, οικονομικές· εκφράζεται ο φόβος της καταστροφής, εφράζεται η απελπισία, αλλά αυτά δεν μετασχηματίζονται σε πολιτικό αίτημα, σε πολιτικό λόγο. Εξ ου και η διάχυτη αμηχανία. Ο κόσμος της εργασίας εξακολουθεί να κατεβαίνει στο δρόμο, προσπαθώντας να υπερασπιστεί τα παλιά αυτονόητα. Αλλά η ογκούμενη απόγνωση, στα όρια υπαρξιακού αδιεξόδου, αδυνατεί να λάβει πολιτική μορφή.
Οι απεργοί προχθές πορεύονταν ανάμεσα σε συνθήματα και δακρύγονα, κι ανάμεσα σε κλειστά μαγαζιά: πολλά απ’ αυτά ήταν κλειστά από μήνες πολλούς, δεν είχαν κλείσει λόγω απεργίας. Μέσα στο πλήθος, το τόσο σωματικό, ένιωθες ωστόσο πυκνή την απουσία: απουσίαζαν οι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, απουσιάζαν οι χιλιάδες κατεστραμμένοι καταστηματάρχες, μικροεπιχειρηματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες, βιοτέχνες. Αυτές οι ομάδες δεν έχουν την οργάνωση και τη συνείδηση των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ και στον δημόσιο τομέα. Απουσίαζαν. Αλλά πιο βαριά απ’ όλες ήταν η απουσία διεξόδου, η απουσία ελπίδας.
Ανάμεσα σε κρότους και σκόρπιες ριπές χημικών, στους έρημους δρόμους των Αθηνών, ένιωθες βαριά την απουσία εθνικού σχεδίου, που θα μπορούσε να ενώσει διάσπαρτες ομάδες τραυματισμένων ανθρώπων, έμφοβων ενώπιον του μέλλοντος, και να τους μεταδώσει μια ελπίδα: ότι στο μακρινό άκρο, σε πέντε, δέκα, δεκαπέντε χρόνια, με σκληρή δουλειά, με κοινή προσπάθεια, υπάρχει φως. Τίποτε τέτοιο δεν υπήρχε προχθές, τίποτε τέτοιο δεν υπάρχει σήμερα. Η κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο, απλώς εφαρμόζει ένα μάνιουαλ αντιμετώπισης κρίσεων, σχεδιασμένο από τρίτους σε ένα γραφείο, εκτός πραγματικής οικονομίας και εκτός πολιτικού πεδίου. Ούτε όμως η αντιπολίτευση, μείζων και ελάσσων, διαθέτει πειστικό, ολοκληρωμένο σχέδιο ανάκαμψης της κοινωνίας, έτσι ώστε να νικηθούν ο φόβος και η απόγνωση.
Η διαμαρτυρία εμφανίζεται σαν συνάθροιση μερικοτήτων, σαν ασυντόνιστοι σπασμοί και εκδηλώσεις πένθους γι΄αυτό που χάνεται ανεπιστρεπτί. Και σαν βαθιά ματαίωση που σιγοβράζει εντός, αυτοκαταστροφικά. Ομως δεν υπάρχει περιθώριο για αδράνεια. Η δριμεία ύφεση, ο δημογραφικός μαρασμός, οι απογοητευμένοι νέοι που γυρεύουν να μεταναστεύσουν υπό δυσμενείς όρους, η γεωπολιτική αναστάτωση στην περιοχή, όλα τούτα τα απειλητικά δεν αφήνουν περιθώριο: ζητείται σχέδιο ανόρθωσης, οικονομικής αλλά και ψυχικής και πνευματικής, διότι πλησιάσαμε επικίνδυνα στο όριο θραύσεως.
4 Σχόλια
Comments feed for this article
25 Φεβρουαρίου 2011 στις 2:18 μμ
Tweets that mention Διαμαρτυρία χωρίς πολιτική μορφή « βλέμμα -- Topsy.com
[…] This post was mentioned on Twitter by AnemosNaftilos and AnonLegionGR, Nikos Xydakis. Nikos Xydakis said: Διαμαρτυρία χωρίς πολιτική μορφή: Το πλήθος ήταν μεγάλο προχθές στους δρόμους της Αθήνας, μέρα γενικής απεργίας…. http://bit.ly/g8TeW5 […]
25 Φεβρουαρίου 2011 στις 6:04 μμ
LPG
Το θέμα είναι οτι δεν υπάρχει κάτι να φέρει αυτούς που έλλειπαν και να ενώσει αυτούς που ήταν εκεί. Πιο συγκεκριμένα: ένα δίλλημα. Θέλουμε αυτό και όχι εκείνο.
Αυτό το δίλλημα δεν έχει ακόμα παρουσιαστεί στην ελληνική κοινωνία – δεν νιωθει επιτακτική την ανάγκη να αποφασίσει κάτι, τώρα. Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά με τις χώρες της Αφρικής – εκεί ήρθε μια στιγμή όπου όλοι (ή μάλλον η κρίσιμη μάζα) ένιωσε οτι έπρεπε να παρει μια απόφαση: ή από εδώ ή από εκεί.
Όταν ήρθε η στιγμή εκείνη είναι εντυπωσιακό πως προχώρησαν τα πράγματα. Η Λιβύη είναι ενα εξαιρετικό παράδειγμα.
Αν και οι πληροφοριες που μας έρχονται είναι λίγες και οι εξελίξεις τρεχουν, το πολιτικό σώμα φαίνεται να δείχνει μια εντελώς αναπάντεχη ωριμότητα. Βλέπουμε τους νέους να οργανώνουν θεσμούς και να χτίζουν μορφες συλλογικής απόφασης, παλιούς αξιωματούχους να προσφέρουν τεχνογνωσία, τις φυλές να μη τρέχουν να καλύψουν τα κενά εξουσίας. Και αυτο που ειναι πρωτόγνωρο ειναι η ταχυτητα με την οποία η νέα εξουσία οργανώνεται. Πραγματικά θυμίζει αστική εξέγερση του 1848.
Ο τρόμος βεβαια για την ελληνική περίπτωση είναι πως αν έρθει αυτή η στιγμή του οριστικού διλήμματος στην Αθήνα, σημαντικό λόγο θα έχουν οι Αλαβάνοι και οι λοιποί εξαρτημένοι της επανάστασης.
Παρακολουθώντας κανείς την ‘κάλυψη’ της προχθεσινης πορείας από το twitter τον έπιανε τρόμος: ζητήματα κοινωνικής οργάνωσης, συναπόφασης, δράσης και καταστολής είχαν την μορφή κοινότυπων ψυχολογικών ιδεολογημάτων σε μια τρομακτική έκταση. Η κοινή βλακεία διαδεχονταν την αβάσταχτη κοινοτυπία, αλλά και την εκπληκτική θέληση.
Και ο συνδυασμός αυτός είναι ίσως είναι πιο συχνός εδώ παρά στη Αφρική.
26 Φεβρουαρίου 2011 στις 8:29 μμ
gritz
Οι άνεργοι και απολυμένοι (παλιοί ή νέοι), τα εκατομμύρια χαμηλόμισθων εργαζόμενων (αρχίζοντας από χειρώνακτες και φθάνοντας στους πανεπιστημιακής μόρφωσης), και να μη ξεχνάμε ανάμεσα σ’ αυτούς, τους εκατοντάδες χιλιάδες κατόχους «μπλοκακίων», ήταν οι «χαμένοι» και αδικημένοι της εποχής παχειών αγελάδων. Χαμένοι είναι και τώρα, στην κρίση. Τίποτε δεν άλλαξε γι αυτούς.
Αυτοί «που δεν τα έφαγαν μαζί με τους άλλους», δεν έχουν να υπερασπιστούν δικά τους «κάστρα»: Δεν έχουν κεκτημένα, «παλιά αυτονόητα», όπως ορθώς γράφετε. Οϋτε αξιώθηκαν ποτέ να γίνουν αντικείμενο επιμελούς φροντίδας του ενός ή του άλλου «μεγάλου» κόμματος, ή των μικρότερων. Να κατέβουν τώρα στο δρόμο; Για ποιόν και γιατί;
Είναι όμως η κοινωνική πλειοψηφία. Δεν είναι μέρος του προβλήματος, όμως η λύση χωρίς αυτούς είναι αδύνατη. Η εκκωφαντική απουσία τους δηλώνει ακριβώς αυτό: Ζητείται σχέδιο ανόρθωσης που προστατεύει το σκελετό, το μυικό και νευρικό σύστημα της κοινωνίας, και στηρίζεται σ’ αυτά, ζητείται «New Deal».
26 Φεβρουαρίου 2011 στις 10:50 μμ
rodia
//Η διαμαρτυρία εμφανίζεται σαν συνάθροιση μερικοτήτων, σαν ασυντόνιστοι σπασμοί και εκδηλώσεις πένθους γι΄αυτό που χάνεται ανεπιστρεπτί. Και σαν βαθιά ματαίωση που σιγοβράζει εντός, αυτοκαταστροφικά.//
Ετσι ακριβως.