Μπορείς να παρακολουθείς μια σύγκρουση και να μην πάρεις το μέρος κανενός; Ο πρόσφατος καβγάς περί ελληνικότητας, με αντίπαλους τον Κ. Γεωργουσόπουλο, αφενός, και τους Β. Λαμπρόπουλο, Αντ. Λιάκο, Στ. Γουργουρή, αφετέρου, με αμφίπλευρες λοιδορίες και πλούτο πολεμικής, μας ξανάβαλε σε ένα πεδίο παρόμοιο με το πεδίο του ατελέσφορου καβγά για το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού. Σχεδόν. Ελληναράδες εναντίον κοσμοπολιτών, πατριώτες εναντίον γραικύλων, παλαιομοντέρνοι εναντίον μεταμοντέρνων, ελυτόφρονες και σεφερολάγνοι, καβαφιστές γκέι και καβαφιστές στρέιτ, ήταν ο Σολωμός Ελλην ή Εβραίος; Είναι μεταμοντέρνοι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και ο Γιάννης Αγγελάκας;
Παρακολουθείς τη διαμάχη τσαλαβουτώντας σε λύματα και σβουνιές, εννοιολογήσεις, ουσιοκρατίες και αμοιβολόγια, λεξικογραφήματα, κι ανάμεσά τους ξεπροβάλλουν τόσο δα και μερικές νύξεις σε πραγματικά κείμενα, σε έργα, σε πρόσωπα και στοχαστές, που μίλησαν για ελληνικότητα, που έστησαν σχήματα αισθητικά και ιδεολογικά, μεταφυσικά και ενορατικά, που προσπάθησαν να βυθιστούν στον καιρό τους και να βρουν ζύγια, που συζήτησαν και συγκρούστηκαν, ξεπροβάλλουν ο Κ. Θ. Δημαράς και η Βακαλό, ο Λορεντζάτος κι ο Εγγονόπουλος, ο Στρατής Δούκας και ο Πεντζίκης, ο Πικιώνης και ο Παπαλουκάς, ο Θεοτοκάς και ο Παπατσώνης, ο Σεφέρης και ο Καπετανάκης, ο Ζαμπέλιος και ο Παπαρρηγόπουλος, ο Παπαδιαμάντης και ο Παλαμάς.
Και ναι, δεν θέλεις να ταυτιστείς με κανέναν από τους συγκρουόμενους – όχι μόνο γιατί δεν συμμερίζεσαι τα επιχειρήματα ή το ύφος τους, αλλά κυρίως γιατί διαισθάνεσαι ότι η πραγματική συζήτηση, η μόνη παραγωγική, είναι η ουσιώδης επαναπραγμάτευση της ελληνικότητας, η μετέξέλιξή της ίσως, αλλά όχι η αυτάρεσκη ισοπέδωσή της ή η φονταμενταλιστική της υπεράσπιση.
Μέση οδός; Οχι – άλλη οδός. Η προγονοπληξία είναι νόσος, η ακλόνητη ουσιοκρατία είναι παρακμή: Οι αιώνιες αξίες που μεταπίπτουν σε στερεοτυπικές βεβαιότητες. Αλλά ανάλογη νόσος είναι η ποζάτη προγονοφαγία, ο εύκολος σχετικισμός, η στείρα προσκόλληση στο δόγμα: Ολα είναι κατασκευές, όλα αναθεμελιώνονται κατά τις κρατούσες δόξες.
Αλλη οδός. Η ελληνικότητα ασφαλώς σχηματίστηκε, αλλά όχι σαν ιδεολογικό πασπαρτού. Μάλλον εξέφραζε την αναζήτηση ταυτότητας των πιο οξυδερκών στοχαστών, την αναζήτηση γενεαλογίας των πιο ανήσυχων δημιουργών, που ζούσαν παραγωγικά στις ακμές των συναντήσεων: Ανατολή, Δύση, μεσαίωνας, αρχαιότητα, Μεσόγειος, Βαλκάνια, γλώσσα, συνείδηση, έθνος, κοσμοπολιτισμός, εδαφική πατρίδα, διασπορά, δημώδες και νεωτερικό. Η ελληνικότητα της γενιάς του ’30 είναι εφαρμοσμένος ρομαντισμός, είναι η ζεύξη του λαϊκού με το μοντέρνο, η συνάντηση του μεσαιωνικού και δημώδους με το έντεχνο και το υψηλό, είναι η επαναφορά των συζητήσεων του ρομαντικού 19ου αιώνα στο πεδίο του συγκρουσιακού και αιματηρού 20ού αιώνα, όταν η Ελλάδα ανασυγκροτείται εδαφικά και φαντασιακά.
Αυτή η ρομαντική – μοντέρνα ελληνικότητα δεν είναι σχήμα και εργαλείο, αλλά αισθαντικότητα, τρόπος να βλέπεις δυναμικά τον εαυτό και το περιβάλλον, να βλέπεις τη συγχρονία με ρήξεις και συνέχειες. Ασφαλώς υπέστη ιδεολογικές χρήσεις, ιδίως στη δραματική εποχή του μετεμφυλίου και του Ψυχρού Πολέμου. Η ίδια η ελληνικότητα, αισθητικά και ιδεολογικά, χρησιμοποιήθηκε αριστερόστροφα και δεξιόστροφα, εναλλάσσοντας πρόσημα: Αλλοτε ελληνοχριστιανικά κι άλλοτε ελληνολαϊκά. Αλλοτε την επεκαλείτο η ευσεβιστική «Ζωή» για να προβάλει τη νέα Ελλάδα που απέληξε στην επταετία, και για να πλήξει συνοδοιπόρους και μιάσματα· κι άλλοτε την επεκαλείτο η κομμουνιστική ορθοδοξία, για να πλήξει τον παρακμιακό Καβάφη, για να εξοντώσει τους δικούς της αιρετικούς και να φτιάξει το εικονοστάσι του σοσιαλρεαλιστικού άκαμπτου λαϊκού. Ισαμε τη μεταπολίτευση.
Λίγοι στοχαστές μελέτησαν αυτή την παράδοξη παραλληλία, του Τσιριντάνη και της Επιθεώρησης Τέχνης, τις καταχρήσεις και την αλλοίωση της ελληνικότητας, από μοντέρνο πρόταγμα σε κούφιο δόγμα· η Ελένη Βακαλό, ο Μανόλης Λαμπρίδης, ο Δ. Ραυτόπουλος, ο Δ. Πάλλας, η παρέα των «Σημειώσεων», προσκόμισαν ολίγα πολύτιμα, καθώς θυμάμαι πρόχειρα τώρα. Και ακολουθούν τώρα οι νεότεροι ιστορικοί, σκαλίζοντας αρχεία.
Η ελληνικότητα, ως ποιητική και ευαισθησία, ως δυναμική αυτογνωσία, ως τρόπος να βλέπουμε τον τόπο και να μυθολογούμε δημιουργικά τα νησιά και τους λερούς φουστανελάδες, ως τρόπος εντέλει να γειώνουμε με το εδώ, και να γεφυρώνουμε το εδώ με τα εκεί, αυτή η ελληνικότητα άνθησε και κάρπισε. Κι ίσως είναι η πιο ενδιαφέρουσα πνευματική σύνθεση στην Ελλάδα του 20ού αιώνα. Αυτής της ελληνικότητας, πυρηνικά δραματικής και ζωντανής ακόμη, δεν της αξίζει σήμερα μια τέτοιου είδους συζήτηση.
Ένα βλέμμα, Καθημερινή 06.04.2008
24 Σχόλια
Comments feed for this article
6 Απριλίου 2008 στις 7:42 μμ
ilias
Greekness is my weakness.
6 Απριλίου 2008 στις 10:56 μμ
Société anonyme
Μελετώ αυτό τον καιρό την τέχνη -και αναπόφευκτα την ιστορία- των ενετοκρατούμενων Επτανήσων, και το θέμα της ελληνικότητας αναδύεται από παντού, με απροσδόκητους τρόπους που δεν μου επέτρεπε η παιδεία μου να φανταστώ. Εντέλει η υιοθέτηση της μιας ή της άλλης ακραίας θέσης μάλλον συνιστά απλοϊκή αντιμετώπιση των πραγμάτων. Πώς είναι δυνατόν να είμαστε ακόμα τόσο ναΐφ;
7 Απριλίου 2008 στις 9:02 πμ
Αθήναιος
Η αλήθεια είναι, societe anonyme, πως κάθε δημόσιος πολιτικός διάλογος είναι απλοϊκός σχεδόν εξ’ορισμού. Έννοιες κωδικοποιούνται, απλοποιούνται, εργαλειοποιούνται για να υπάρχει ένα μίνιμουμ συνεννόησης αν και συνήθως οι πλευρές που διαλέγονται δεν ομιλούν μεταξύ τους αλλά ομιλούν για το κοινό… Είπα εξ’ορισμού, χωρίς να ξέρω αν πρέπει να είναι έτσι. Έτσι όμως το έχω βιώσει στην κοινωνία που έχω μεγαλώσει.
Γράφετε nikoxy:Αυτή η ρομαντική – μοντέρνα ελληνικότητα δεν είναι σχήμα και εργαλείο, αλλά αισθαντικότητα, τρόπος να βλέπεις δυναμικά τον εαυτό και το περιβάλλον, να βλέπεις τη συγχρονία με ρήξεις και συνέχειες.
Αυτό φαίνεται αρκετά πειστικό, τουλάχιστον εγώ λέω «εντάξει, έτσι είναι». Σ’αυτή την περίπτωση όμως δεν μπορούμε να μεταθέσουμε τη συζήτηση σε πολιτικό επίπεδο και να εξάγουμε πολιτικά συμπεράσματα από αυτή κι αν το κάνουμε, κακώς το κάνουμε.
Συμφωνώ με τον τρόπο που περιγράφετε αυτή τη διαμάχη, είναι ατελέσφορη, ανόητη και κυρίως υποκριτική γιατί καμία από τις δύο πλευρές δεν είναι τίμια ως προς τις προθέσεις της: η μία πλευρά αποζητά την αποδόμηση του έθνους στο όνομα ενός ασαφούς διεθνιστικού οράματος, η άλλη, η ελληνοκεντρική ( να την πω κομψά), επιδιώκει την εγκαθίδρυση ενός «εκσυγχρονισμένου» θεοκρατικού μεσαίωνα.
Η ταυτότητα είναι προσωπική και όχι συλλογική υπόθεση.
8 Απριλίου 2008 στις 1:06 μμ
Αντώνης
Δεν πρόκειται ούτε άεθνη κοινωνία να καταντήσουμε ούτε θεοκρατικός μεσαίωνας. Αισθάνομαι ότι όλες αυτές οι διαμάχες, που στην ουσία είναι μία, έχουν πρήξει το σηκώτι σε πολύ κόσμο. Λες και αν διαπιστωθεί ο κοσμοπολίτικος ή ελληνικός χαρακτήρας μας, θα αλλάξει κάτι στην πραγματικότητα. Θα ήταν απλή μωρία, αν δεν ήταν κουβέντα για το πάπλωμα. Μήπως θα ήταν πιο απλό να κάνει μόνο ο καθένας καλά τη δουλειά του για να δουλέψει αυτή η ρημάδα η χώρα;
Δεν ξέρω αν η ταυτότητα είναι προσωπική κι όχι συλλογική, πάντως όταν κάποιο πρόσωπο στέκεται και τυραννιέται για το ποια είναι η ταυτότητά του επί μακρόν, κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Λέω να αφήσουμε το πρόβλημα της δικής μας ταυτότητας για τους επόμενους, που βέβαια θα την ορίσουν κατά πώς τους συμφέρει. Εμείς θα είμαστε ψόφιοι και δεν θα μπορούμε να προβάλλουμε ενστάσεις.
9 Απριλίου 2008 στις 8:19 μμ
Βασιλική Σιάπκα
μετά από αυτά τα λεπτεπίλεπτα, Νίκο Ξυδάκη, να προσθέσω κι εγώ πως η ελληνικότητά μου μου δίνει περιεχόμενο στην ύπαρξή μου; Αποφατικά και επίκαιρα: δεν θέλω να ανήκω σε έναν κόσμο που δεν επιτρέπει σε κάποιον να αυτοπροσδιορίζεται με τον τρόπο, τον άκριτο, τον μη ώριμο, ούτε που με απασχολεί, όπως αυτός θέλει κι έχει ανάγκη. Και καθώς φάνηκε δεν ανήκω πλέον, και πολύ χαίρομαι γι΄ αυτό!
10 Απριλίου 2008 στις 1:11 μμ
ΠΑΝΟΣ
Πολύ αξιόλογο το κείμενό σας, κ. Ξυδάκη. Σύντομο μεν, καίριο δε. Επιτρέψτε μου, όμως, μια μικρή ένσταση. Γιατί υπάρχει τόση φοβία με τις στατικές και ουσιοκρατικές προσεγγίσεις της ελληνικότητας; Έχω την αίσθηση ότι η θεώρηση της ελληνικότητας ως μιας δυναμικής και διαρκώς μεταβαλλόμενης πολιτισμικής ταυτότητας, παρότι είναι εκ πρώτης όψεως πολύ θελκτικη, δε βασίζεται σε συγκεκριμένα πολιτιστικά,ιστορικά, κοινωνικά ή άλλα δεδομενα. Είναι περισσότερο μια ιμπρεσσιονιστική, αόριστη και νεφελώδης αντίληψη του τι σημαίνει ελληνισμός, που – ούτε λίγο ούτε πολύ – καθιστά την ελληνικότητα τόσο ανοιχτη και τόσο κοσμοπολίτικη που να μην μπορεί πλέον να διακριθεί ως ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ από άλλες ιδιοτητες. Το χειρότερο, όμως, είναι κατα τη γνώμη μου ότι η δυναμική και ρευστή εκδοχή του ελληνισμού είναι ένα εύκολο, γρήγορο και βολικο καταφύγιο ή άλλοθι για εκείνους που είτε δε θέλουν είτε δε μπορούν να υιοθετήσουν μια συγκεριμένη στάση ζωής και ιδεολογία. Και οι δεξιόστροφες και οι αριστερόστροφες εκδοχές του ελληνισμού, παρότι είναι άκαμπτες και δογματικες, έχουν τουλάχιστον το προτέρημα ότι παίρνουν μια θέση πάνω στο φλέγον και όντως δύσκολο ζήτημα της νοελληνικής ταυτότητας με βάση συγκεκριμένες αρχές . Η άποψη ότι τελικά ο ελληνισμός δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο άκρο, θα βοηθούσε αν πρότεινε μια θέση εξισου καλά θεμελιωμένη και όχι μια μη θέση.
Προσωπικά πιστεύω ότι η ελληνικότητα έχει ως κύριο γνώρισμά της την προσαρμοστικότητα. Πράγμα που σημαίνει ότι μέσα στην ιστορική της πορεία δε μενει ποτέ ακριβώς η ίδια, αλλά ποτέ δεν αλλάζει και τελείως, όπως έχει συμβεί με τις εθνικές ταυτότητες των περισσότερων δυτικών λαών που από ένα σημειο και μετά πήραν οριστικά το δρόμο της νεωτερικότητας και ξέχασαν τελείως το παρελθόν τους ή εστω το μετέτρεψαν από βίωμα σε απλό ιδεολογικό εργαλείο ή μουσειακό είδος.
Θα πρότεινα, συνεπώς, λίγο λιγοτερο φόβο για τις ιδεολογίες.Στη σημερινή εποχή τις χρειαζόμαστε, ακόμα κι αν βασίζονται σε μια πλάνη ή σε ένα ψέμμα. Έτσι κι αλλιώς, την πραγματική αλήθεια ποιός την ξέρει;…
11 Απριλίου 2008 στις 9:36 πμ
suigenerisav
Απόλαυσα και αυτο το αρθρο σας.
Και ειλικρινα στοιχίζομαι στην οξυδερκέστατη θέση σας για τις εναλλακτικές χρήσεις της ‘ελληνικότητας’ από τους ευσεβιστές της Ζωής και από την Επιθεώρηση Τέχνης.
Μου αρέσει-με συγκινεί συναισθηματικά και η καταληκτήρια παράγραφος σας. Συχνότατα λειτουργώ παρόμοια.
Αλλά δεν συμφωνώ συνολικά μαζί σας στη στάση της αποχής.
Όχι κ. Ξυδάκη.
Εγώ πιστεύω πως δεν γίνεται να μην πάρεις κάποιο ‘μέρος’.
Να μη λάβεις κάποια θέση. Στη μορφή που έχει υποστασιοποιηθεί η πρόσφατη συζήτηση στις στήλες της γνωστής εφημερίδας.
[Με μια ελαφρά μα ενδιαφερουσα μετάτοπιση ‘ενδο-συγκροτηματικού’ χαρακτήρα από το ΒΗΜΑ στα ΝΕΑ..]
Όχι, ασφαλώς, γιατί αναλογίζομαι το ζήτημα με ποδοσφαιρικούς ή παραταξιακούς όρους, και προτρέπω υμάς να επιλέξετε χρώματα μεταξύ πράσινων και βένετων.
Αλλά γιατί η συζήτηση (;)/αντιπαράθεση αναδεικνύει τα νέα ζητούμενα.
Επιτρέψτε μου δε, αρνούμενος να κάνω δίκη προθέσεων, να κρατήσω αυτό που αναγιγνώσκω διαμοιβόμενα και να τοποθετηθώ συνοπτικά:
το ζήτημα δεν αφορά στην ελληνικότητα και τη γενιά του ΄30-το ζήτημα αφορά στο τρέχον παρόν.
Δεν εξαντλείται δλδ σε βυζαντινισμούς, αλλά αγγίζει τρέχοντα θέματα, συνδέει την ιδεολογία τις διαπλάσεις και τους μεταμορφισμούς της με την κοινωνία, ή για την ακρίβεια τις κοινωνίες [εκτός εθνικού κέντρου] στις οποίες ανθούν/υφίστανται μνείες/βιώματα/συγκρούσεις/’αρώματα’ ελλάδας.
Στο τι -μπορεί να- σημαίνει σήμερα ελληνικότητα, ποιό είναι το ειδικο της βάρος, ποιούς περικλείει και ποιούς εξαιρεί.
Τώρα αν όλα τα παραπάνω με καθιστούν αυτόχρημα συνοδοιπόρο [που λέγαμε κάποτε..] εκείνων που στολίζονται ως «χαγάνοι ορνεοκέφαλοι, αφελληνιστες, εθνοκτόνοι δολοφόνοι με το πριόνι, σαλτιμπάγκοι, [χρηματιζόμενοι] από τους αμερικάνους πετρελαιάδες», κλπ, κλπ, και ΒΕΒΑΙΩΣ ‘μεταμοντέρνο’, θα αποδεχτώ τη μομφή (;) .. ;-)
Ο παλαιός συμφοιτητής και φίλος Δ. Παπανικολάου στην εξέλιξη της κουβέντας έχει σίγουρα δίκιο.
Οι δυο προβληματικές είναι ασύμβατες γιατί δεν επικοινωνούν, «ανήκουν σε διαφορετικές κοινότητες λόγου».
Παρόμοια, ο Τ. Θεοδωρόπουλος ονοματίζει αυτό που και γωαντιλαμβάνομαι.
«Ο εθνικός, γλωσσικός, θρησκευτικός ή και πολιτικός προστατευτισμός, με τους φανατισμούς που συνεπάγεται μπορεί να βολεύει τον τρόμο που μας προκαλούν τα μεγέθη του παγκόσμιου χωριού, όμως, εκτός τού ότι είναι πολλές φορές θανατηφόρος στην κυριολεξία, υπονομεύει τη διαπραγματευτική μας ικανότητα απέναντι στο παρόν». (…) «Η “ελληνικότητα” ως στοιχείο της ταυτότητας είναι ένα στείρο, φοβικό σύμπλεγμα. Η “ελληνικότητα” ως εσωτερική ρωγμή, ως στοιχείο της δημιουργίας, παραλλαγμένη, μεταμορφωμένη, μεταλλαγμένη από μια δύναμη που ξεπερνάει τα όριά της και αυτοσαρκαζόμενη, έφτιαξε μερικά από τα σημαντικότερα έργα τέχνης της ιστορίας μας. Ο κόσμος μας πάσχει από πληθωρισμό ταυτοτήτων. Εκείνο που του λείπουν είναι τα έργα, αυτά που θα μας βοηθήσουν να ανακτήσουμε τη χαμένη εμπιστοσύνη απέναντι στον εαυτό μας, αυτά που θα μας βοηθήσουν να σταθούμε όρθιοι απέναντι στο φάντασμα του τρόμου μας».
Αυτό παίζεται ΙΜΗΟ σήμερα και τα περί μεταμοντέρνων αφελληνιστών εθνοκτόνων κλπ είναι ιστορίες για αγρίους ή καταπως λένε στο χωριό μου π@π@ρι@ μάντολες..
Γιαυτό βρυχώνται όσοι -δικαίως αισθάνονται πως- θίγονται.
Γιαυτό ωχριούν όσοι βασίζουν-και είναι πολλοί ΑΚΟΜΗ την ηγεμονία τους σε τούτη τη δύσμοιρη χώρα στις παπάντζες με τις οποίες όλοι στο πλαίσιο του παραδοσιακού σχολικού συστήματος >[βλ κυριαρχης ιδεολογίας] ανατράφηκαμε.
Και, σε κάθε περίπτωση, προσωπικά δεν νιώθω πως θα ευτελιστεί τίποτα αν σε ΤΟΥΤΗ τη χώρα-[και όχι κάπου αλλού] ακουστούν και πέντε πράγματα [με τα οποία πιθανότατα δεν συμφωνώ εντελώς] που προκαλούν.
Απέναντι στην εθνική μούφα που μας επνιξε [της γενιάς μου συμπεριλαμβανομένης], προτιμώ τα «καινά δαιμόνια».. 8)
11 Απριλίου 2008 στις 4:45 μμ
Société anonyme
Μόνο που τα κενά δαιμόνια δεν είναι τόσο κενά. Η αποστολή της «ελληνικότητας» στο πυρ το εξώτερον είναι ο κανόνας σε ορισμένους χώρους. Πολλοί μεγαλώσαμε σε μικροπεριβάλλοντα και φοιτήσαμε σε σχολές όπου αυτή ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία – εξίσου καταπιεστική με την άλλη.
11 Απριλίου 2008 στις 4:46 μμ
Société anonyme
Καινά, όχι κενά.
12 Απριλίου 2008 στις 10:56 πμ
nikoxy
Αγαπητέ suigenerisav,
Πολύ φοβούμαι ότι τα καινά δαιμόνια δεν είναι και τόσο καινά.
Οι μεταφουκωϊκοί “κατασκευαστές” δεν κομίζουν επί της ελληνικότητας ουσιαστικά τίποτε περισσότερο νέο από τον Κ.Θ. Δημαρά, τον Αλκη Αγγέλου, τον Ασδραχά ή τον Β. Παναγιωτόπουλο. Στους διαλόγους Σεφέρη – Τσάτσου – Θεοτοκά, μα και στις διαμάχες του ‘50-’60 (Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος vs Κανόνος ‘30, και Επιθεώρηση Τέχνης), και στις αμφισβητήσεις του λογοτεχνικού-αισθητικού Κανόνα της γενιάς ‘30 μετά το ‘70 (Λεοντάρης, Μαρκίδης, Λυκιαρδόπουλος, Γκόρπας, Καρούζος κ.λπ.), βρίσκουμε σχεδόν ό,τι ακούμε τώρα ντυμένα με το correct discours των αγγλοσαξωνικών campus.
Μάλλον μια κανονιστική fixation διακρίνω.
Νευρώσεις και αξίωση κυριαρχίας. (Θεμιτά και ανθρώπινα βεβαίως.)
Τα ‘εχουμε ξαναπεί κάπως.
Το έθνος, οι έμφυλες ταυτότητες, οι μεγάλες αφηγήσεις κ.λπ. είναι κατασκευές. ΟΚ. Και λοιπόν; Οι πραγματικότητες που προκύπτουν είναι άραγε λιγότερο πραγματικές; Ή μήπως είναι αυτόχρημα επιβλαβείς, άρα καταστρεπτέες, ακριβώς και μόνον επειδή είναι πραγματικότητες που προήλθαν από κατασκευές;
Η διαπίστωση ή και η εξήγηση, μπορούν να αξιώνουν κανονιστική ισχύ;
[…λέω τώρα…]
12 Απριλίου 2008 στις 3:42 μμ
Βασιλική Σιάπκα
μια εξίσου ενδιαφέρουσα προσέγγιση: Τζιόβας, Βήμα, 6/4, όπου ελληνικότητα αναδεικνύεται ως συνδετικός ιστός ανάμεσα στην έσω συνείδηση και στην έξω ταυτότητα, με αντίστοιχη αναφορά στην γενηά τυ 30΄ και εύλογο αίτημα μετονομασίας της…
12 Απριλίου 2008 στις 9:45 μμ
suigenerisav
αγαπητέ μου nikoxy,
σας υπολήπτομαι ιδιαιτέρως για να αξιολογήσω τοις μετρητοίς το τελευταίο σχόλιο σας.
Σύμφωνοι, δεν υπάρχει παρθενογένεση στην κριτική και στην τέχνη, αλλά τώρα μην τρελλαθούμε..
ΑΛΛΟ πράγμα οι κριτικές ιστορικών των ιδεών [για την ακρίβεια των γεννητόρων..] όπως οι συχωρεμένοι Κ.Θ. Δημαράς και Α.Αγγέλου, ΑΛΛο πράγμα η προσέγγιση annales-θρεμμένων ιστορικών με ισχυρότερο πολιτικό στίγμα και κοινωνικο-πολιτικές αναφορές [Ασδραχάς, Παναγιωτόπουλος], ΑΛΛΟ πράγμα ο ‘εσωτερικός’ διάλογος προσώπων που καθόρισαν εμβληματικά το περιεχόμενο της ελληνικότητας (Σεφέρης-Τσάτσος-Θεοτοκάς,) κοκ.
Θέλω να πω, μη χάνουμε το δάσος για το δέντρο.
Να το ανα-διατυπώσω: δεν σκοτώνει κανείς την ελληνικότητα και τις εικόνες της.
Αναρωτιέται αν είναι χρηστικές σήμερα, τις αμφισβητεί υπό άλλες οπτικές γωνίες, υπονομεύει δημιουργικά βεβαιότητες εγχάρακτες πια στο εθνικό σώμα προτάσσοντας νέες προτεραιότητες.
Δεν αποδομείται το έθνος, ούτε τελούν εν κινδύνω τα όσια και τα ιερά με τα οποία κόσμος και λαός εχει στήσει μαγαζιά και τρώει ψωμί >[και παντεσπάνι μπορώ να σου πω…]
Και προφανώς, ΕΔΩ έχετε δίκιο στο βαθμό που δεν ισχυρίζεται κανείς (ελπίζω) πως προσφέρει τις ‘εξ αποκαλύψεως’ αλήθειες.
Αναφέρεστε σε κανόνα και σε αξιώσεις κυριαρχίας που καποιοι πανε να στήσουν, προϊον των νευρώσεων τους.
Δεν θα το αποκρούσω, δεν έχουμε εδώ ντέρμπυ ‘καλοί εναντίον κακών’-προτιμώ να το γυρίσω τούμπα: υπάρχει μεγαλύτερη νεύρωση από την εμμονή και την υστερία των Γεωργουσοπουλαίων [συνεκδοχικά και χωρίς απαξία ο όρος] να συνεχίζουμε τον κατεστημένο εθνικό ντορό..; αρνούμενοι να συζητήσουμε για οτιδήποτε προσβάλλει τις αυταρέσκειες μας [δλδ τους]..;
basta.
γράφετε αποκαλυπτικά:
«Τα ‘εχουμε ξαναπεί κάπως.
Το έθνος, οι έμφυλες ταυτότητες, οι μεγάλες αφηγήσεις κ.λπ. είναι κατασκευές. ΟΚ. Και λοιπόν; Οι πραγματικότητες που προκύπτουν είναι άραγε λιγότερο πραγματικές;»
καλέ μου άνθρωπε, έχετε απόλυτο δίκιο. ΤΑΥ-ΤΙ-ΖΟ-ΜΑ-ΣΤΕ.
Φυσικά και δεν είναι.-δεν λέμε κάτι διαφορετικό.
Αλλά εδώ έχετε πάρει θέση-και μάλιστα ΠΡΟΔΗΛΑ ‘μεταμοντέρνα’ για τα δεδομενα των οργίλων άμα τε και φωνασκούντων παραδοσιακών >[περιγραφικός ο όρος] φιλολογων.
Από εκεί και πέρα, ο δρόμος στην όποια κριτική είναι ανοιχτός.
Κάποιοι λένε/και γω συναινώ πως έχει αλλάξει το επιστημολογικό παράδειγμα κατά τη διατύπωση του Thomas Kuhn.
Προσωπικά, δεν βλεπω καμιά κανονιστική ισχύ από τους ‘χαγάνους ορνεοκεφαλους’, κλπ, κλπ.
ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΛΟΥΣΤΑΤΟ ΛΟΓΟ πως δεν διαθέτουν την (ιδεολογική) ηγεμονία-και το ξέρετε πολύ καλά..
Εδώ είναι μπαλκάνια-δεν είναι παίξε γέλασε..
ΔΕΝ παίζεται αυτό τώρα-το δικαίωμα να κρίνεις χωρίς να καταλήξεις στη φωτιά, συζητάμε..
Επί τω ψόγω του ανίατου φορέως ‘μεταμοντερνισμού’ και σχετικών ιδεών & παραφυάδων.
Συμπερασματικά, ουδείς-και πάντως σίγουρα όχι εγώ επιθυμώ να αντικατασταθεί ο ένας -κατεστημένος/ισχύων/υφιστάμενος/ακλόνητος- κανόνας με κάποιον άλλο.
ΑΛΛα εδώ μιλάμε για το δικαίωμα.. στην αμφισβήτηση της ιερής αγελάδας.
Που διακονούν οι απανταχού Γεωργουσοπουλαίοι νεμόμενοι τα σχετικά, [άντε τώρα να μην ανοίξω το στόμα μου.. γιατί θα γίνω Γεωργίου..;-)]
Και ειλικρινά, σεβαστέ μου κ. Ξυδάκη, πέρα από τις επιφυλάξεις/φόβους που -πιθανώς- δικαίως έχετε επί προσωπικού για πρωταγωνιστώσες μορφές της συζήτησης, είμαι σίγουρος πως με κατανοείτε πλήρως.
@
Société anonyme
αγαπητέ/ή, μην κοιτάτε το φτενό δάχτυλο.. ειλικρινά δλδ.. όταν είναι σαφες πως μπροστά σας ορθώνεται δάσος αδιάβατο..
12 Απριλίου 2008 στις 10:44 μμ
ilias
Τελικά το authoring on the context (στο οποίο γράφεται η ιστορία) ποιος το χει ;
Οι Γεωργουσοπουλαίοι; Μπερδεύτικα…
12 Απριλίου 2008 στις 10:45 μμ
ilias
Μπερδεύτηκα μάλλον…
13 Απριλίου 2008 στις 9:25 πμ
Αθήναιος
ΑΛΛα εδώ μιλάμε για το δικαίωμα.. στην αμφισβήτηση της ιερής αγελάδας.
Που διακονούν οι απανταχού Γεωργουσοπουλαίοι νεμόμενοι τα σχετικά, [άντε τώρα να μην ανοίξω το στόμα μου.. γιατί θα γίνω Γεωργίου..;-)]
Καλά, μιλά σοβαρά; Μαζί δεν είμασταν στο Πανεπιστήμιο επί παντοκρατορίας Λιάκου όπου δεν είχες καμια ελπίδα για καρριέρα στο Ιστορικό αν δεν ανήκες στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά ή αν δεν κρατούσες το στόμα σου κλειστό; Σε παρακαλώ τώρα, χρυσέ μου. Λιάκος και Γεωργουσόπουλος είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος και οι δύο προσωποποιούν τον ίδιο ιδιότυπο φασισμό που λυμαίνεται τα πανεπιστήμια ( τουλάχιστον τη Φιλοσοφική Αθηνών) από τη Μεταπολίτευση και δώθε και μάλιστα με τρόπο που σε κάνει να υποψιάζεσαι ότι εχουν μοιράσει τα αντικείμενα με ποσόστοση τύπου Γιάλτας. Στο Φιλολογικό δεν κουνιέται κανείς απέναντι στον Μπαμπινιώτη, στο Ιστορικό κανείς απέναντι στο Λιάκο, οι άλλες σχολές δεν είναι να τις συζητάς σοβαρά αλλά είναι ενδεικτικό ότι όσοι δεν συμμερίζονταν την άποψη Λιάκου για την ιστοριογραφία βρίσκονταν να διδάσκουν Ιστορία στο Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας, τους εξόριζαν στην κυριολεξία με συνοπτικές διαδικασίες σε άλλα τμήματα!! Και εν πάσει περιπτώσει γιατί δεν λες ότι η συζητηση περι ιστοριογραφίας έχει μετατοπιστεί over the ocean? Γιατί δεν κάνεις την προσφιλή σου ανάλυση για τα μαχαίρια που βγήκαν πριν από δύο χρόνια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών;
13 Απριλίου 2008 στις 10:09 πμ
Βασιλική Σιάπκα
A, ν΄ αγιάσει ο στόμας σου Αθήναιε! στο ίδιο τσουβάλι ακριβώς τους βάζω κι εγώ…
Νίκο Ξυδάκη μπράβο! μόλις διάβασα το σημερινό Βλέμμα! επιτέλους ένας άνθρωπος μιλά για την ουσία. Όλες οι παρθένες πέσαν πάνω στον Ιακώβου και στον Δήμου και στους ογδόντα χιλιάδες που φώναζαν Κεντέρης. Κι όταν ρώτησα κάποτε στο φόρουμ του παθ -άλλωστε όλα κύκλους κάνουν, πάλι του χρόνου για ντόπα θα μιλάμε, έτσι είναι οι νηνεμίες σε κοινωνίες που τους απασχολεί πλέον η καλοπέραση μόνον-, εάν μέσα στα χίλια ελληνόπουλα υπάρχουν καμμιά εικοσαριά που θα είχανε την ευκαιρεία να γίνουν κεντέρηδες και θα αρνιόντουσαν εισέπραξα την αίσθηση πως κανείς δεν καταλάβαινε τι έλεγα. ΄Νά ΄σαι καλά, :)
13 Απριλίου 2008 στις 3:41 μμ
bigfatopinion
@suigenerisav έφα:
Προσωπικά, δεν βλεπω καμιά κανονιστική ισχύ από τους ‘χαγάνους ορνεοκεφαλους’, κλπ, κλπ.
ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΛΟΥΣΤΑΤΟ ΛΟΓΟ πως δεν διαθέτουν την (ιδεολογική) ηγεμονία-και το ξέρετε πολύ καλά..
Εδώ είναι μπαλκάνια-δεν είναι παίξε γέλασε..
ΔΕΝ παίζεται αυτό τώρα -το δικαίωμα να κρίνεις χωρίς να καταλήξεις στη φωτιά, συζητάμε..
Χαρά στο κουράγιο του να παίζει το κεφάλι του κορώνα γράμματα εδώ στα βαλκάνια, για να κρίνει. Μου θυμίζει όμως κάτι που είχα γράψει παλαιότερα:
Πολύς κόσμος ζεί σε ένα φανταστικό κόσμο όπου την εξωτερική πολιτική μας την καθορίζει ο Χριστόδουλος (όχι οι Αμερικάνοι και η Ε.Ε), τα παιδιά μας είναι στα χέρια των σκοταδιστών ιερέων (όχι στην αμερικάνικη υποκουλτούρα και στα σαθρά πρότυπα των γονιών τους), διαπρέπων πολιτικός είναι ο Καρατζαφέρης ή ο Παπαθεμελής (όχι ο Γεωργάκης και ο Καραμανλής) και η κοινωνία όζει σκοταδισμού και θρησκοληψείας (όχι κουλτούρας της επιτυχίας, μηδενισμού και δανεικών για δεύτερο αυτοκίνητο και τρίτο ντεβεντέ). Όσο για την κατεστημένη διανόηση (στα πανεπιστήμια και εκτός) αυτή είναι ο Ζουράρις και ο Γιανναράς, όχι οι κρατικοδίαιτοι στησοκώληδες ΠΑΣΟΚικοί διανοούμενοι του Λαμπρακιστάν. Κυρίαρχη πανεπιστημιακή και πολιτική ιδεολογία, εξάλλου, δεν αποτελούν πολυπολιτισμικές, μεταμοντέρνες, σκληρο-νεοφιλελεύθερες θεωρίες ή ΣΥΝασπισμένος ευρω-καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο, αλλά ο εθνικισμός και ο σκοταδισμός. Α, όσο για τα μεγάλα διαπλεκόμενα, αυτα τα αναλαμβάνουν οι παπάδες με τα παγγάρια τους και τα πισώπλατα μαχαιρώματα στην ιεραρχία, όχι ο Κόκκαλης, ο Μπόμπολας, οι Mall και οι λοιποί.
(…)
Με τον καιρό συγκέντρωσα ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του τύπου επιχειρηματολογίας. Ένα από αυτά είναι ο ηρωϊκός τόνος: η αντίληψη πως βρίσκεται στην αιχμή του δόρατος, ότι πολεμώντας αυτές τις «ξεπερασμένες αντιλήψεις» ή τα «εθνικιστικά ψεύδη» πολεμάει τον μεγαλύτερο εχθρό και διαφωτίζει τις πλανεμένες μάζες. Σε αυτόν τον ονειρικό κόσμο ηρώων και δράκων, η Ελλάδα είναι στα πρόθυρα παλινόρθωσης κάποιας παλιάς θεοκρατίας και ταυτόχρονα εγκαθίδρυσης ενός φασιστικού κράτους, πιθανώς υπό την ηγεσία του Γ. Καρατζαφέρη. Ευτυχώς, οι προοδευτικοί μας είναι εδώ για να δώσουν μάχη. Η γνώση πως ζούμε στην Ελλάδα του Κωστάκη και του Γιωργάκη και στην εποχή της κοινωνικά διαλυτικής νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και του παγκόσμιου αντιτρομοκρατικού φασισμού δεν έχει φτάσει ακόμη σε αυτούς τους ανθρώπους. Άλλες είναι οι προτεραιότητες τους.
Ένα παράδειγμα: χύθηκε τόσο προοδευτικό μελάνι για τα βιομετρικά δεδομένα, τον τρομονόμο και τον πρόσφατο ευρω-νόμο περί παρακολουθήσεως των επικοινωνιών μαζί όσο χύθηκε για την υπόθεση με την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες;
Νομίζω μια από τις εξηγήσεις είναι η εξής: πολλοί από τους προοδευτικούς μας είναι πρώην Κνίτες και νυν ανανήψαντες. Καθώς δεν μπορούν να βγούν κατά του Γιωργάκη, του χρηματιστηρίου ή της ευρωπαϊκής ένωσης (αφού, είπαμε, είναι ανανήψαντες), επιλέγουν να καταφέρονται εναντίον των «σκοταδιστικών αντιλήψεων», πράγμα ακίνδυνο, διασκεδαστικό, που δίνει προοδευτικά εύσημα με τη σέσουλα. Χτυπάς λοιπόν τον Χριστόδουλο, ο οποίος «διάβαζε» στην Χούντα και αφήνεις κατα μέρος τον Λαμπράκη ο οποίος έγραφε (και ο οποίος γράφει και σήμερα -ή γράφουν γι’ αυτόν).
13 Απριλίου 2008 στις 3:43 μμ
bigfatopinion
Καλά, μιλά σοβαρά; Μαζί δεν είμασταν στο Πανεπιστήμιο επί παντοκρατορίας Λιάκου όπου δεν είχες καμια ελπίδα για καρριέρα στο Ιστορικό αν δεν ανήκες στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά ή αν δεν κρατούσες το στόμα σου κλειστό; Σε παρακαλώ τώρα, χρυσέ μου. Λιάκος και Γεωργουσόπουλος είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος και οι δύο προσωποποιούν τον ίδιο ιδιότυπο φασισμό που λυμαίνεται τα πανεπιστήμια ( τουλάχιστον τη Φιλοσοφική Αθηνών) από τη Μεταπολίτευση και δώθε και μάλιστα με τρόπο που σε κάνει να υποψιάζεσαι ότι εχουν μοιράσει τα αντικείμενα με ποσόστοση τύπου Γιάλτας. Στο Φιλολογικό δεν κουνιέται κανείς απέναντι στον Μπαμπινιώτη, στο Ιστορικό κανείς απέναντι στο Λιάκο, οι άλλες σχολές δεν είναι να τις συζητάς σοβαρά αλλά είναι ενδεικτικό ότι όσοι δεν συμμερίζονταν την άποψη Λιάκου για την ιστοριογραφία βρίσκονταν να διδάσκουν Ιστορία στο Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας, τους εξόριζαν στην κυριολεξία με συνοπτικές διαδικασίες σε άλλα τμήματα!! Και εν πάσει περιπτώσει γιατί δεν λες ότι η συζητηση περι ιστοριογραφίας έχει μετατοπιστεί over the ocean? Γιατί δεν κάνεις την προσφιλή σου ανάλυση για τα μαχαίρια που βγήκαν πριν από δύο χρόνια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών;
Δεν περίμενα να το πω αυτό (και δη σε μέλος του ΦΙΣ), αλλά:
Πέστα χρυσόστομη!
13 Απριλίου 2008 στις 5:47 μμ
Αθήναιος
Στην πραγματικότητα το παιχνίδι παίζεται εδώ γιαυτό εδώ το ζήτημα και τα νεο ΚΝΑΤ ανέλαβαν το προσφιλές τους χόμπυ, το character assassination. Νόμιζα πως ο suigeneris θα μας έλεγε κάτι για τον Καλύβα και τον Μαραντζίδη against Αντώνης Λιάκος αλλά δεν…
O Μαραντζίδης ανέπτυξε την άποψή του για το ζήτημα, χθες το βράδυ στην εκδήλωση της «Συμμαχίας», έχουμε το βίντεο και είναι ενδιαφέρον να το παρακολουθείσετε για να δείτε πού παίζεται το παιχνίδι, όταν hoi polloi ασχολούνται με το Λιάκο και το Γεωργουσόπουλο και αισθάνονται την ανάγκη να πάρουν θέση σ’αυτή τη σουρρεάλ διαμάχη ενώ αλλού «θα χυθεί αίμα». Γιαυτό nikoxy ξανά μανά μπράβο για το άρθρο και δικαιώνομαι όταν σας είχα πει ότι έπρεπε ίσως να είχατε γράψει κάτι ανάλογο κατά τη μάχη του βιβλίου της Ιστορίας.
Το λίνκαρα γιατί συμφώνησα κι εγώ με την ανάλυση του bfo και είχε αρχίσει να γίνεται ανησυχητικό. :-)
13 Απριλίου 2008 στις 7:17 μμ
suigenerisav
@
(προσφιλήν μοι) Αθήναιον
«Καλά, μιλά σοβαρά; Μαζί δεν είμασταν στο Πανεπιστήμιο επί παντοκρατορίας Λιάκου όπου δεν είχες καμια ελπίδα για καρριέρα στο Ιστορικό αν δεν ανήκες στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά ή αν δεν κρατούσες το στόμα σου κλειστό; »
Μιλάμε για δύο _διαφορετικά_ πράγματα.
Θα το ξαναπω-γιατί προφανώς δεν είμαι κατανοητός.
ΔΕΝ αναφέρομαι στις ισορροπίες, στα καπετανάτα, στις αγκυλώσεις και στο συσχετισμό ισχύος και συμφερόντων στα ελληνικά ΑΕΙ._
Πρόκειται για άλλης τάξης κουβέντα.
[Να την κάνουμε, όποτε θέλεις-ΔΕΝ συμβάλλει στο παρόν θέμα].
-Αντικείμενο του σχολιασμού μου είναι η συζήτηση περί ελληνικότητας από τις στήλες των ΝΕΩΝ και οι θέσεις του nikoxy, όπως καταγράφηκαν λίγο πιο πάνω.
Κατά συνέπεια, οι ενστάσεις μου αφορούσαν τις αποχρώσεις και τις αποστάσεις που ο συντάκτης του αφετηριακού ποστ σηματοδότησε.
«Λιάκος και Γεωργουσόπουλος είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος και οι δύο προσωποποιούν τον ίδιο ιδιότυπο φασισμό που λυμαίνεται τα πανεπιστήμια ( τουλάχιστον τη Φιλοσοφική Αθηνών) από τη Μεταπολίτευση και δώθε και μάλιστα με τρόπο που σε κάνει να υποψιάζεσαι ότι εχουν μοιράσει τα αντικείμενα με ποσόστοση τύπου Γιάλτας.»
Η θέση σου αντιληπτή-το επιχείρημα υπερ-απλουστευτικό.
Οι ισορροπίες -για όποιον τις παρακολουθεί- ΔΙΑΡΚΩΣ μεταβάλλονται.
Μόνο στατικές δεν είναι.
«Στο Φιλολογικό δεν κουνιέται κανείς απέναντι στον Μπαμπινιώτη, στο Ιστορικό κανείς απέναντι στο Λιάκο, οι άλλες σχολές δεν είναι να τις συζητάς σοβαρά»
Αν έχεις την παραμικρή εικόνα για τα πράγματα σήμερα-μόνο έτσι δεν είναι…
«Και εν πάσει περιπτώσει γιατί δεν λες ότι η συζητηση περι ιστοριογραφίας έχει μετατοπιστεί over the ocean? Γιατί δεν κάνεις την προσφιλή σου ανάλυση για τα μαχαίρια που βγήκαν πριν από δύο χρόνια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών;»
Θα επαναλάβω: η συζήτηση για την ιστοριογραφία-δεν συνδέεται άμεσα με τη συζήτηση για την ελληνικότητα, η οποία σχολιάζεται από πάνω.
Αψευδεις μάρτυρες τα άρθρα των συμμετεχόντων.
παρατίθενται κατά σειρά:
http://www.kritiki.gr/content/bookDetailsFull.asp?BookID=2306
Είναι _άλλα_ τα διακυβεύματα στις δύο περιπτώσεις.
_Άλλοι_ οι πρωταγωνιστές.
Άλλα τα επιχειρήματα.
Το ότι μερικά ονόματα έχουν εμβληματική δημόσια παρουσία, ΜΟΝΟ ότι έχουμε συντεταγμένα στρατόπεδα δεν σημαίνει.
Για να το πω σε απλά ελληνικα: υπάρχουν άνθρωποι που διαφωνούν καίρια με τους υβριστικούς λιβέλους του Γεωργουσόπουλου, με τους οποίους >[να μην ξεχνιόμαστε.. ήρξατο χειρών αδίκων..] ενάντια σε ότιδήποτε βάλλει κατά των θεσμοθετημένων χωραφιών του χωρίς στη συζήτηση για την ιστοριογραφία να τοποθετούν εαυτούς κατ’ ανάγκη και προγραμματικά ενάντια στους ‘αναθεωρητές’ ;-)
ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΙΣ._
Θα στα πω από κοντά-γιατί τα ‘χεις μπλέξει μου φαίνεται, επηρεασμένη από την πρόσφατη διάλεξη που παρακολούθησες.. LoL
Σε κατακλείδα, το ζήτημα ΙΜΗΟ πέρα από ονοματολογίες είναι ξε-κά-θα-ρο.
-Μπορεί κάποιος σε τούτη τη χώρα να ισχυριστεί ΕΛΕΥΘΕΡΑ πως ο Καρατζαφέρης είναι ένας αρχετυπικός πολιτικός της σύγχρονης ακροδεξιάς με λαϊκιστικα χαρακτηριστικά προσαρμοσμένης στο πολιτικό λεξιλόγιο του 21ου αιώνα ΧΩΡΙΣ να απειλείται με μηνύσεις ;;
[βλ. πρόσφατη περίπτωση επιστημονικού συνεδρίου στη Θεσ/νίκη].
-Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί, όπως ο Β. Λαμπρόπουλος από τις στήλες του ‘Κ’ της Καθημερινής ότι
«Η «ελληνικότητα» ήταν ένα ιδεολογικό κατασκεύασμα διανοουμένων του Μεσοπολέμου το οποίο δημιουργήθηκε μετά τον ανεπανόρθωτο τραυματισμό του οικουμενικού Ελληνισμού το 1922. Αντικατέστησε τον κοσμοπολιτισμό ενός Καβάφη με την τοπογραφία ενός Ελύτη, προσφέροντας αίσθημα για συνείδηση. Έτσι, η αισθητική της «ελληνικότητας» έγινε η ηθική του Ελλαδισμού και άνθησε για μισό αιώνα περίπου. Στη δεκαετία του 1990 έχασε και το πολιτιστικό και το πνευματικό της κύρος και σήμερα επιβιώνει μόνο στους χώρους του υψηλού ή δημώδους λαϊκισμού. Αποτελεί πλέον αντικείμενο ιστορικής μελέτης μαζί με παλαιότερα κινήματα, όπως ο Ρομαντισμός και ο Συμβολισμός. Εδώ και είκοσι χρόνια, η διερεύνηση της μείξης και της υβριδικότητας έχει θέσει τις αντιλήψεις περί Ελληνισμού σε μια νέα, πλουσιότατη προβληματική, στην οποία συμβάλλουν τόσο οι τέχνες όσο και οι επιστήμες.»
χωρις να συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που ως «χαγάνοι, ορνεοκέφαλοι βυσσοδομούν (…)», «στους πολιτισμικά εθνοκτόνους» κλπ, κλπ..??
-Μπορεί κάποιος, όπως ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια Στάθης Γουργουρής, να ισχυρίζεται πως «Η ελληνικότητα δεν είναι ουσία» («Νέα» 15.3.2008) ισχυριζόμενος οτι:
«Όπως κάθε εθνολογικός προσδιορισμός, η ελληνικότητα δεν είναι ουσία. Δεν υπήρχε ανέκαθεν, δεν γέννησε τους Έλληνες (Έλληνες υπήρχαν προτού αυτή εφευρεθεί από κάποιους Έλληνες) και θα συνεχίσει να υπάρχει μόνο αν οι Έλληνες εξακολουθούν να την θεωρούν έννοια που τους προσδιορίζει. Ο προσδιορισμός, όμως, δεν είναι ούτε απόλυτος ούτε αναλλοίωτος ούτε εκ Θεού προερχόμενος. Οι προσδιοριστικές δυνατότητες της ελληνικότητας αλλάζουν, καμιά φορά αυτοαναιρούνται και εφευρίσκονται ξανά, αλλιώς, και πολλαπλώς. Την (επαν)εφεύρεση της ελληνικότητας από τη Γενιά του ’30 δεν πρωτοσχολίασε ο Βασίλης Λαμπρόπουλος στην Αμερική, αλλά η Ελένη Βακαλό στην Αθήνα». (…) «Από την εποχή του Κοραή συναντάμε το φαινόμενο να απορρίπτονται ιδέες ως ξενόφερτες, τότε φράγκικες, τώρα αμερικανικές, στο μέλλον πιθανόν κινεζικές. Το κόστος της απόρριψης δεν αφορά ποτέ τον έξω κόσμο. Αφορά και βαραίνει την ίδια την Ελλάδα, της αφαιρεί τις δυνάμεις να αναστοχαστεί τα λάθη της και να καλυτερεύσει ως κοινωνία. Όσοι φοβούνται την καταστροφή του Ελληνισμού να κοιτάξουν εκεί.»
χωρίς να συγκαταλέγεται στα -κατά Γεωργουσόπουλο- ‘γλοιώδη σαλιγκάρια’…;;
Μπορούν επιστήμονες διεθνούς διαμετρήματος σε αυτή τη χώρα να εκφράζουν τις απόψεις τους
*ΧΩΡΙΣ να διασύρονται,
*ΧΩΡΙΣ ad hominem υβριστικές επιθέσεις,
*ΧΩΡΙΣ να πρέπει να αποδείξουν πως δεν είναι ελέφαντες..;;;
Τα πράγματα, που προσωπικά υπερασπίζομαι, είναι τόσο απλά._
Και καλέ μου φίλε Αθήναιε, ΑΥΤΗ τη φορά διαρρηγνύεις ανοιχτές θύρες και βάλλεις σε λάθος κατεύθυνση..
[λοιπές εξηγήσεις εκ του σύνεγγυς]
13 Απριλίου 2008 στις 7:37 μμ
suigenerisav
@
big fat opinion
Δραστηριοποιούμαι στο Δίκτυο αρκετά πλέον χρόνια.
Εχω κατά καιρούς αντιπαρατεθεί/συζητήσει/διαφωνήσει με κόσμο και λαό-όπως και οι υπόλοιποι άλλωστε.
Με εσάς καλό μου παιδί μετά από την περίπου δίμηνη συστηματικότατη ψυχανάλυση που αφιλοκερδώς σας προσέφερα, ομολογώ και δημοσίως, από τον υμέτερο ιστότοπο [αν ενθυμούμαι καλώς Μάρτιος & Απρίλιος 2006-υποθέτω θα υπάρχουν ακόμη αναρτημένα..], έχω ολοκληρώσει την επαφή μου.
Έχοντας εσείς λάβει οριστικά και αμετάκλητα διαζύγιο από τις αφετηριες που προσωπικά ορμώμαι δεν υπάρχουν περιθώρια δι-επαφής.
Αν πάλι έχετε μεταβάλλει την απόρριψη σας του ορθολογισμού, της Δύσης, της έννοιας της κοινωνικής επιστήμης, [πρόχειρα σταχυολογώ από ένα τεράστιο όγκο κειμένων σας που έχω διέλθει] κλπ, κλπ, ενημερώστε με να το ξαναδούμε..
Με τα λόγια του Δ. Παπανικολάου, όπως περιεγραψε τα της προαναφερομενης διένεξης, «δεν υπάρχει κοινότητα λόγου» μεταξύ μας.
Και ειλικρινά μιλώντας, υπάρχουν τρικυμιώδεις διανοητικές καταστάσεις που θεωρώ πως ακόμη και μείζονες μετα-φροϋδικοί διανοητές θα αξιολογούσαν ως ανίατες..
13 Απριλίου 2008 στις 7:58 μμ
suigenerisav
@
all
απο εκεί και πέρα, και επειδή δεν είναι διόλου εύκολο να κατανοήσει κανεις τα πρόσωπα και τις ιδιότητες των συμμετεχοντων στην τελευταία συζητηση περι ελληνικότητας [σε αυτη μόνο αναφέρομαι], ούτε είναι υποχρεωμένος να ξέρει ονόματα, ειδικεύσεις, έργα, αναγνωρισιμότητα ενός εκάστου, είναι ευκολότατη μια δικτυακή αναζήτηση/googling, κλπ για να καταλάβουμε κάποια στιγμή τι εκφραζει και ποιό είναι το ειδικό βάρος του καθενός.
Με ποιόν συνομιλεί, σε ποιούς φορείς/ενώσεις/ιδρύματα συμμετέχει, από ποιά ΑΕΙ έχει περάσει, τι έχει συγγράψει και ποιός τον ξέρει έξω από την Κάτω Ραχούλα..
Το ως άνω επιχείρημα-προτροπή ΔΕΝ [ξαναγράφω Δ-Ε-Ν!] αφορά στην ευθυκρισία και την ορθότητα των θέσεων ουδενός, απλά βοηθάει να καταλάβουμε τα μεγέθη και το χώρο που οι αντιπαρατιθέμενοι καταλαμβάνουν γενικότερα-στο όποιο επιστημονικό αντικείμενο διακονεί ο καθένας.
Ωστε, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ του τι ο καθείς επιλέγει επί της ουσίας και κατά το γούστο του, να έχουμε την αίσθηση της Κοζάνης από τη Λωζάνη..
;-)
14 Απριλίου 2008 στις 9:41 μμ
bigfatopinion
Δραστηριοποιούμαι στο Δίκτυο αρκετά πλέον χρόνια.
Εχω κατά καιρούς αντιπαρατεθεί/συζητήσει/διαφωνήσει με κόσμο και λαό-όπως και οι υπόλοιποι άλλωστε.
Με εσάς καλό μου παιδί μετά από την περίπου δίμηνη συστηματικότατη ψυχανάλυση που αφιλοκερδώς σας προσέφερα, ομολογώ και δημοσίως, από τον υμέτερο ιστότοπο [αν ενθυμούμαι καλώς Μάρτιος & Απρίλιος 2006-υποθέτω θα υπάρχουν ακόμη αναρτημένα..], έχω ολοκληρώσει την επαφή μου.
Το γνωρίζω και σας ευχαριστώ τα μάλλα για τις ψυχαναλυτικές και ψυχιατρικές σας γνωματεύσεις. Δυστυχώς, όπως γράφεται και παρακάτω: «υπάρχουν τρικυμιώδεις διανοητικές καταστάσεις που θεωρώ πως ακόμη και μείζονες μετα-φροϋδικοί διανοητές θα αξιολογούσαν ως ανίατες..«.
Έχοντας εσείς λάβει οριστικά και αμετάκλητα διαζύγιο από τις αφετηριες που προσωπικά ορμώμαι δεν υπάρχουν περιθώρια δι-επαφής. Αν πάλι έχετε μεταβάλλει την απόρριψη σας του ορθολογισμού, της Δύσης, της έννοιας της κοινωνικής επιστήμης, [πρόχειρα σταχυολογώ από ένα τεράστιο όγκο κειμένων σας που έχω διέλθει] κλπ, κλπ, ενημερώστε με να το ξαναδούμε..
Πολύ σωστά το αναφέρεις: πρόχειρα σταχυολογείς. Με έμφαση στο πρόχειρα, όχι του σταχυολογήματος, όμως, αλλά της πρόσληψης.
Πάντως, με βάση την απόρριψη α) της Δύσης, β) του ορθολογισμού και γ) της κοινωνικής επιστήμης ούτε με τον Ντοστογιέφκι θα συζητούσες. Γενικά, έχεις χάσει το γόνιμο διάλογο με τα μισά και βάλε πνεύματα του δυτικού κόσμου.
Και εγώ με την σειρά μου σας καλώ να με ενημερώσετε να το ξαναδούμε, έτσι και μεταβάλλετε την: φτηνή χρήση της μοντέρνας και μεταμοντέρνας ανάγνωσης της ιστορίας ως θέσφατο ού μην αλλά και κανονιστική αρχή επί ημών των «εθνικιστών» ημετέρων -οι οποίοι καταγγελόμαστε ως καρατζαφερικοί, την ιερατική προσκόλληση στα πρωτεία των «ειδικών» στο δημόσιο διάλογο επί της ιστορίας ή ό,τι άλλου και την εμμονή στην αποφυγή της απαντήσεως επί του συγκεκριμένου.
Σάτωφ.
10 Νοεμβρίου 2009 στις 12:36 μμ
Σταύρος βασδέκης
ΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ. ΤΟ ΣΠΕΡΜΑ ΤΩΝ ΖΙΖΑΝΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
Ολόκληρος ο χώρος της αναζήτησης των ελληνικών παραμέτρων και προϋποθέσεων είναι θανάσιμα μολυσμένος από την πυθαγορο-πλατωνική δεισιδαιμονία και την ανάλογη μεταφυσική της χολέρα. Επείγει λοιπόν κάθαρση από το καρκίνωμα αυτό. Παρακαλούμε όλες και όλους τους Ελληνο… να τοποθετηθούν απέναντι σ’ αυτό το ζήτημα.
Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΤΕΡΗ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΤΗΣ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΕΓΙΝΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ.
(ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ Σ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΞΕΒΟΤΑΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΚΑΡΟΤΑ ΤΟΥΣ
ΑΛΛΑ ΘΕΩΡΟΥΝ ΕΥΤΕΛΕΙΑ ΤΟ ΞΕΒΟΤΑΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ)
Όπως θα δείξουμε με στοιχεία φαίνεται ότι ο μεγαλύτερος και παραγωγικότερος άμβυκας που στήθηκε ποτέ στον δυτικό λεγόμενο κόσμο, για την απόσταξη της δεισιδαιμονίας, είναι αυτός του Πλάτωνος.
Το απόσταγμά του εξακολουθεί να φαντάζει ως μαγευτικό, σαγηνευτικό και σειρηνικό, αρωματισμένο με την καλλιτεχνικώς ρητορική δεινότητα του πανπόνηρου αυτού ταχυδακτυλουργού και αλχημιστή «καζαντζή».
Οι καταμεθυσμένοι καταναλωτές του ιδεοπνεύματός του Πλατωνικοί και Νεοπλατωνικοί, συνεπικουρούμενοι από τους κρυφο- και ψιλοπλατωνικούς Στωϊκούς, Γνωστικούς Νεοορφικούς και Νεοπυθαγόριους, ξεσήκωσαν τους τόνους της δεισιδαιμονίας μέχρι τους έβδομους ουρανούς.
Οι μετεμψυχώσεις, οι μετενσαρκώσεις, οι κολάσεις και οι παράδεισοί τους, πλημμύρισαν τα μυαλά των ανθρώπων τους με μεταθανάτιες φοβίες, προκαλώντας τους ανεπανόρθωτες βλάβες.
Μάταια ο Επίκουρος ανασήκωνε τα αντιδεισιδαιμονικά του αναχώματα απέναντι στον κατακλυσμό τους αυτόν. Η δεισιδαιμονία πάντοτε, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, κερδίζει πολύ εύκολα τους ανθρώπους, προπαντός όταν κατά καιρούς ανασυντάσσεται.
Κορώνα στο κεφάλι όλων αυτών: η αθανασία της ψυχής. Το χρυσό κλειδί του θησαυροφυλάκειου των φερέφωνων της τρομοκρατίας του φόβου.
Με κανέναν τρόπο δεν δέχεται ο θνητός αυτός τον θάνατό του! Αυτό το ανθρωπάκι, που έδερνε την γυναίκα του για ψύλλου πήδημα, που συκοφαντούσε τον γείτονά του, που άφηνε νηστικά τα παιδιά του, που μπεκρούλιαζε, που βλαστημούσε τα θεία, που…., πώς είναι δυνατόν να πάψει να υπάρχει κάποια στιγμή! Πώς είναι δυνατόν να εξαφανιστεί ένας τόσο σπουδαίος άνθρωπος;; Να πεθάνει για πάντα όπως ένα σκουληκάκι;
Αλίμονό μας, καλοί μας άνθρωποι, αν δεν συνέχιζαν, στο περιθώριο της εποχής τους, οι επιστήμονες να φωτίζουν βήμα προς βήμα τα σκοτάδια της άγνοιας, κτίζοντας με μόχθους και βάσανα και διώξεις τους ναούς της γνώσης και του εξανθρωπισμού.
Σχεδόν τίποτε δεν ειπώθηκε από τον χριστιανισμό που να μην είχε ακουστεί πρωτύτερα από τους δεισιδαίμονες του αρχαίου κόσμου. Πολλά βιβλία έχουν εκδοθεί προσφάτως τα οποία περιέχουν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία για τη σχέση αυτή. Απ’ όσο γνωρίζουμε, το περιεκτικότερο είναι το «Τα Μυστήρια του Ιησού» των Timothy Freke και Peter Gandy εκδ. «Ενάλιος» 1999.
Στο παρόν δείγμα (μακάρι να αποβεί δήγμα έναντι του ελπιζομένου διαλόγου και λέμε ελπιζομένου διότι εδώ και αρκετό καιρό έχει αποσταλεί σε δεκάδες άτομα, από τα οποία τα μεν αδιαφόρησαν τα δε περισσότερα μας στόλισαν με κάθε είδους υβριστικά επίθετα, δίχως να προβάλλουν κανένα επιχείρημα) θα αρκεστούμε, για λόγους οικονομίας, στον Πλάτωνα για δυο κυρίως λόγους.
Κατά πρώτον επειδή πέτυχε να πληρώσει τον αποστακτήρα του με όλες σχεδόν τις προϋπάρχουσες δεισιδαιμονίες, κατά δεύτερον επειδή του προέκυψε να επιρρεάσει καταλυτικά όλες τις μετέπειτα μέχρι και σήμερα.
Οι αναφορές στα έργα του θα ακολουθήσουν, το κατά δύναμιν, την χρονολογική πορεία της συγγραφής τους. Θα έχουν δε κυρίως σχέση με τις διδαχές που αλίευσαν οι Πατέρες του κυρίαρχου θρησκευτικού δόγματος, του χριστιανισμού από τις ιδέες και τις απόψεις του. Οι ανθέλληνες αυτοί πατέρες ενώ φρόντισαν να κατακάψουν όλα τα έργα των Ελλήνων της αρχαιότητας (π.χ. ενώ από τα ογδόντα έργα του Επίκουρου, του ευεργέτη αυτού της ανθρωπότητας, δεν απόμεινε τίποτε, φρόντισαν να διασώσουν όχι μόνον όλα τα έργα του Πλάτωνα, αλλά ακόμα κι όλες τις επιστολές του).
Πρωταγόρας (353 c), κατηγορεί ως κακά τις επιθυμίες του φαγητού του κρασιού και των σαρκικών ηδονών.
Λάχης, τελευταία φράση «εάν θεός εθέλη», η γνωστή χριστιανική πιπίλα «θεού θέλοντος» ή «πρώτα ο θεός», η οποία απαντάται δεκάδες φορές σ’ όλα τα έργα του.
Χαρακτηρίζει το σώμα τάφο της ψυχής στα εξής έργα του: Γοργίας (493 α), Πρωταγόρας (313 α), Κρατύλος (400 c), Φαίδων (64 c, 66-67 β, 80 α, 82 c), Πολιτεία (403 d), Φαίδρος (250 c), Νόμοι Ε΄ (728 e).
Καταδικάζει την χορική ποίηση την αφιερωμένη στον Διόνυσο, Γοργίας (502 d).
«Δεν φρονώ ότι το να ραπίζεται κανείς εις το πρόσωπο αδίκως είναι τι αίσχιστον πάντων, ούτε το να ακρωτηριάζεται εις το σώμα ή εις το βαλάντιον αλλ’ αισχρότερον και βλαβερώτερον είναι το να ραπίζει τις εμέ..» Γοργίας (508 d). Από το χωρίο αυτό πηγάζουν οι εξής χριστιανικές αρετές: πρώτη, «όποιος σε ραπίσει στο ένα μάγουλο, στρέψε προς αυτόν και το άλλο», δεύτερη, ο αυτοευνουχισμός κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια είχε λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ώστε να αναγκάσει τους πατέρες της εκκλησίας να τον αφορίσουν με απόφαση οικουμενικής συνόδου (για τυχόν αμφισβητούντες είμαστε πρόθυμοι να τους παράσχουμε τα σχετικά ντοκουμέντα), τρίτη αρετή, το ξάφρισμα των βαλαντίων των πιστών με χίλιους δυο τρόπους, είναι γνωστό σ’ όλους ότι αποτελεί τρομερή επίδοση του παπαδαριού της χριστιανικής πίστης.
Γοργίας (512 e), εδώ διαβάζουμε τα εξής απίστευτα: «…ούτε να επιδεικνύει αγάπη προς την ζωή του, αλλ΄ αφήνων την περί τούτου φροντίδα εις τον θεόν και πιστεύων εις όσα λέγουν οι γυναίκες, ότι ουδείς απέφυγε το πεπρωμένο του, ας σκεφτεί τα μετέπειτα..». Μέσα σε δυο αράδες ζυμωμένα ή περιφρόνηση προς την ζωή, η δεισιδαιμονία, η μοιρολατρεία, ο κατινισμός και ο φόβος για τις μεταθανάτιες τιμωρίες. Θαυμαστό «Ελληνικό» ήθος και θαυμάσιες «Ελληνικές» αρετές! Η τέλεια σφραγίδα του υπαρκτού χριστιανισμού.
Περί κολάσεως, Γοργίας (525 α).
Ύμνοι στην θεοφοβία, Απολογία Σωκράτους (23 α-b).
Ύμνοι στην θεοκαταληψία, Απολογία Σωκράτους (29 d – 30c).
Βάζει τον Σωκράτη να επιχειρεί να αποδείξει ότι είναι θεόσταλτος, Απολογία Σωκράτους (30- 31 c), στο δε 33 c «Εις εμέ δε ο έλεγχος αυτός όπως εγώ λέγω, έχει ανατεθεί υπό του θεού να τον διενεργώ και δια χρησμών και ονείρων και κατά πάντα τρόπον…» και μια αράδα πιο κάτω «Αυτά ω άνδρες Αθηναίοι και αληθινά είναι και εύκολα μπορούν να αποδειχθούν»!!!
Φαίδων. Αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς όλο αυτό το έργο, το οποίο αποτελεί το βαρύ πυροβολικό των «ατράνταχτων αποδείξεων» περί αθανασίας της ψυχής. Ο χριστιανισμός δεν χρειάστηκε να προσθέσει ούτε κεραία πάνω σ’ αυτό το θέμα. Χαρακτηριστικό απόσπασμα θεοφοβίας το 62-63 b.
Είναι σχεδόν ακατόρθωτο να περιγράψει κανείς τον δεισιδαιμονικό αυτόν τυφώνα που λέγεται «Φαίδων». Ένα συνονθύλευμα ασύστολων ψευδών, παραλογισμών, αρρωστημένων φαντασιώσεων, πιστευμάτων, φοβιών, ελπίδων, αλχημικών ακροβατισμών, μεταθανάτιων κολαστηρίων και παραδείσων. Μια αποκρουστική αίσθηση της επίδοσης του σοφού όταν συμπεριφέρεται ως δαιμονόληπτη γριούλα! Το συμφωνικό έργο «Ανελληνική πεμπτουσία» τραγουδισμένο από τον ίδιο τον συνθέτη του.
Πολιτεία (389 α), εάν απορείτε για την απέχθεια των πατέρων της χριστιανικής θρησκείας προς το γέλιο (μέχρι και βιβλία έγραψαν οι αθεόφοβοι κατά του γέλωτος!), εδώ θα ανακαλύψετε έναν πρόδρομο της απάνθρωπης αυτής νοοτροπίας. Δεν διστάζει μάλιστα να προσβάλλει τον Όμηρο επειδή αυτός έγραψε: «και γέλιο ακράτητο έπιασε όλους τους αθανάτους σαν είδανε τον Ήφαιστο να κουτσολαχανιάζει. Έχουμε σοβαρή υποψία ότι ένα μεγάλο μέρος από την αφόρητη κακοσμία των στομάτων των πατέρων της εκκλησίας οφείλεται στην αποχή τους από το γέλιο.
Τα προπατορικά αμαρτήματα και η θεραπεία τους, Φαίδρος (244 e).
Τάγματα αγγέλων, Φαίδρος (247 α).
Ανάσταση νεκρών, Πολιτικός (271 b).
«Όποια σχέση υπάρχει μεταξύ γέννησης και ουσίας, όντος η αυτή υπάρχει μεταξύ πίστεως και αληθείας», Τίμαιος (271 c). Αυτά όταν η Ελληνική νοοτροπία πρότεινε τα «μη λησμονείς να απιστείς» και «πίστεψες; χάθηκες».
Η θεία πρόνοια, Τίμαιος (30 c).
«Αλλά και όλοι μας ονομάζουμε σαν επαίσχυντα κατώτερον εαυτού εκείνον που κυριαρχείται πιο πολύ από τις ηδονές παρά από τις λύπες»!
Ας αρκεστούμε σ’ αυτά τα ελάχιστα. Για περισσότερα προτείνουμε στους ενδιαφερόμενους να αποφύγουν ενημερώσεις περί Πλατωνισμού μέσω τρίτων και να προστρέξουν απ’ ευθείας στα έργα του ίδιου.
Εάν ο δάσκαλος αυτός υπολόγισε ότι η τιμωρούμενη ψυχή ενδιαιτούσε 30.000 έτη στην 27η σφαίρα του σύμπαντος και κατόπιν 9.000 έτη στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ 91ου και 92ου ουρανού, εισερχόμενη στο σώμα ενός γαϊδάρου, προ παντός εάν ετύγχανε και ψυχή γυναικός (έτσι ακριβώς τα περιγράφει στα έργα του), οι μαθητές του υπολόγισαν ακόμη και τις θερμοκρασίες των σφαιρών και των ουρανών αυτών.
Ατυχώς και αδικαιολόγητα καθίσαμε, οι περισσότεροι, σαν κότες κάτω από το καβαλίκεμα του στείρου και φανφαρώνου αυτού δήθεν Έλληνα φιλοσόφου. Να κυττάζουμε τον κόσμο μέσα από το φλιτζάνι της αρσενικής αυτής καφετζούς. Ένα φλιτζάνι με το μεγαλύτερο διαμέτρημα παγκοσμίως.
Κι όλ’ αυτά διότι μάθαμε μεν να ξεβοτανίζουμε τα καρότα μας και τις ντομάτες μας αλλά καθόλου το παρελθόν μας, τον πολιτισμό μας και τους προγόνους μας. Δηλαδή κύριε Έλληνα γιατί σου αποκρύπτουνε τον Επίκουρο και σε φλομώνουν με τον Πλάτωνα; Διότι εάν διαβάσεις τον Επίκουρο τότε δεν μπορούν να σε μαντρώσουν μέσα στις εκκλησίες οι Αρχιμανδρίτες. Μήπως δεν τους λένε έτσι! Ενώ με τον Πλάτωνα είσαι ήδη μέσα.
Ήδη ανάφερα ότι δεν ήταν δυνατόν να προκύψει διάλογος πάνω στο ζήτημα Πλάτων. Γιατί; Επί δυο δεκαετίες προσπαθώ, με διάφορους τρόπους να προκαλέσω έναν τέτοιο διάλογο. Μάλιστα μεταξύ ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την επανελλήνιση ή έστω τον επανακαθορισμό του τι εστί ελληνικός τρόπος, επειδή ισχυρίζομαι ότι ο τρόπος είναι ο άνθρωπος.
Ότι ο άνθρωπος ελληνικής νοοτροπίας έχει υποχρέωση να «ξεβοτανίζει» την παράδοσή του. Και στην προκειμένη περίπτωση αυτή την παράδοση που λέγεται Ελληνικός πολιτισμός. Είναι δυνατόν στον «κήπο» αυτόν να μην υπάρχουν «ζιζάνια»; Είναι δυνατόν ο Πλάτων κι ο Επίκουρος να μπουν στο ίδιο τσουβάλι; Οι φυσικοί φιλόσοφοι, οι σοφιστές, οι Επικούρειοι και ο Ηράκλειτος, να χορεύουν στην ίδια ορχήστρα με τους θεωρητικούς λακέδες της ολιγαρχίας, που και μόνο το άκουσμα της λέξης δημοκρατία, τους δημιουργούσε τάση προς εμετό;
Τι είναι δηλαδή ελληνικός τρόπος; Μήπως είναι μια ρώσικη σαλάτα; Ένας κυκεώνας; Είναι το ίδιο ελληνικό και το να είναι κανείς δεισιδαίμονας και το να μη φοβάται τους θεούς ή να μη πιστεύει σ’ αυτούς; Κι ας μη το πάρουμε το θέμα ως προς το ελληνικό ή μη. Ας το θέσουμε ως το τι είναι ανθρωπινότερο. Δηλαδή στην κλίμακα που οδηγεί τους ανθρώπους προς τον εξανθρωπισμό τους, η πίστη στην αθανασία της ψυχής βρίσκεται στο ίδιο σκαλοπάτι με την δοξασία του θανάτου της μαζί με το σώμα; Ή μήπως η δημοκρατία ξεκουράζεται στο ίδιο σκαλοπάτι μαζί με την τυραννία, και η ηδονή με την αρετή της στέρησης και του ασκητισμού;
Από πότε η αδιακρισία κατέστη ελληνική αρετή και δεν το πήραμε χαμπάρι;
Αν η χριστιανική κακοδαιμονία λέγεται Παύλος, η ελληνική λέγεται Πλάτων.
Τη γνώμη μας την λέμε δίχως περιστροφές: το δένδρο Πλάτων εξακολουθεί να παράγει σπόρους από τους οποίους φύονται ζιζάνια, τα οποία καταπνίγουν την καλλιέργεια του πανανθρώπινου ελληνικού πολιτισμού. Οι καλλιεργητές του πολιτισμού αυτού καταπονούνται τα μέγιστα στην προσπάθειά τους να ξεβοτανίζουν συνεχώς τα πλατωνικά αυτά ζιζάνια.
Θα ήταν μάταιο και προπαντός ανθελληνικό να προτείνει κανείς το ξερίζωμα και το κάψιμο του πλατωνικού αυτού δένδρου.
Αυτό όμως που είναι εφικτό είναι το να αντιληφτούν, οι σπορείς του πλατωνικού σπόρου, την ζημιά που προκαλούν στην καλλιέργεια και την προοπτική του ελληνικού πολιτισμού. Δεν έχουν παρά να παρατηρήσουν τι λογίς φυτά ξεφυτρώνουν από τους σπόρους αυτούς. Τι ξεφυτρώνει από τους σπόρους του μίσους προς το σώμα, τους σπόρους της δεισιδαιμονίας, της αθανασίας της ψυχής, της πίστης, της μεταθανάτιας τιμωρίας, της θεοφοβίας, της μοιρολατρίας της… και όλων αυτών των πλατωνικών «αρετών».
Πρέπει οι σπορείς αυτοί να αναλογιστούν το γιατί ο χριστιανισμός βασίστηκε πάνω στις πλατωνικές αυτές αρετές. Γιατί ο χριστιανισμός μισούσε και μισεί θανάσιμα τις αρετές του Επίκουρου.
Ας το πούμε κι αλλιώτικα: εάν μας αναθέσουν να σκουπίσουμε και να ξεκαθαρίσουμε την αποθήκη του ελληνικού πολιτισμού του παρελθόντος, μήπως δεν θα προκύψουν κάποια σκουπίδια; Τι είδους άραγε να είναι τα σκουπίδια αυτά; Ποια υλικά θα είναι φθαρμένα και ποια όχι; Μήπως τα μάρμαρα θα έχουν την ίδια φθορά με τα ξύλα; Ποια είναι τα μάρμαρα του ελληνικού πολιτισμού; Κι αν μας υποχρεώσουν με τα υλικά αυτά να κτίσουμε ένα νέο ελληνικό οικοδόμημα, τότε θα πρέπει να το κτίσουμε μ’ όλα τα υλικά ή μόνο με τα πιο γερά και τα πιο φωτεινά;
Θα μπορούσαμε όμως να φερθούμε και πιο έξυπνα. Να αφήσουμε πρώτα τους χριστιανούς να ξεδιαλέξουν αυτά της αρεσκείας τους, ώστε να ξεβρομίσουν εντελώς την αποθήκη, και μετά να βρούμε δίχως κανέναν κόπο έτοιμα και ξεκαθαρισμένα, τα εναπομείναντα ελληνικά. Αυτή όμως η εκλογή ήδη έχει γίνει, από τους χριστιανούς. Την έκαναν οι πατέρες της εκκλησίας. Και τώρα κάποιοι ελληνίζοντες επιχειρούν να κλέψουν μέσα από τα χέρια των χριστιανών τον Πλάτωνά τους! Πλάτωνα και των μεν και των δε! Να τον επαναφέρουν μέσα στους ελληνικούς ναούς! Έλληνες με χριστιανικό γούστο! Έλληνες με αποστροφή προς τον Επίκουρο, τους φυσικούς φιλοσόφους και τους σοφιστές. Προς αυτούς που έβγαλαν την ανθρωπότητα από το σκοτάδι της θρησκείας. Που προσπάθησαν να απελευθερώσουν το ανθρώπινο πνεύμα από την δεισιδαιμονία.
Ο ελληνικός τρόπος δεν είναι μια μούμια. Είναι προ παντός ένας εξελισσόμενος οργανισμός. Ότι ήταν ελληνικό πριν δυο χιλιετίες δεν είναι κατ’ ανάγκη ελληνικό και τώρα. Ο άνθρωπος Έλλην δεν είναι τέτοιος τόσο από το παρελθόν του όσο από το παρόν του. Δεν είναι κληρονόμος ενός πολιτισμού, όπως κάποιοι τεμπέληδες νομίζουν. Απλούστατα, ο έλληνας στην καταγωγή έχει πολύ περισσότερη ευχέρεια να αφομοιώσει τον ελληνικό πολιτισμό από οποιονδήποτε άλλον. Αυτό όμως απαιτεί αγώνα και άσκηση. Κόπο και μόχθο. Δεν γεννιέται κανείς Έλληνας, αλλά μπορεί να γίνει κανείς τέτοιος. Ο ελληνικός τρόπος δεν κληρονομείται, αλλά κατακτάται. Η κληροδότησή του απαιτεί ελληνική παιδεία.
Υφίσταται λοιπόν το αίτημα: ποια παιδεία θα δικαιούνταν σήμερα να φέρει αυτόν τον τίτλο; Ασφαλώς δεν αναφερόμαστε στην παιδεία του κράτους, η οποία τυγχάνει υπό θρησκευτική ιουδαιοχριστιανική κατοχή. Αναφερόμαστε στην παιδεία όλων αυτών που επιθυμούν την στήριξη και την συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού. Όλοι αυτοί λοιπόν οι ενδιαφερόμενοι, να βαδίσουν προς την κατεύθυνση αυτή, νομίζουμε ότι είναι θετικό, χρήσιμο και απαραίτητο να ξεκαθαρίσουν στα μέσα τους και στα προς τα έξω τους, το πώς ο καθένας αντιλαμβάνεται το τι εστί ελληνικός τρόπος, και προ πάντων το γιατί.
Μάλιστα προτείνουμε να απαλλαγούμε, στο μέτρο του δυνατού, από την γνωστή αυτή νοοτροπία, της οχύρωσης πίσω από τα προσχήματα της υποστήριξης των ιερών και όσιων των προγόνων, διότι ναι μεν είναι μια αναγκαία προϋπόθεση αλλά καθόλου ικανή. Διότι, το ξανατονίζουμε, ο Έλλην άνθρωπος είναι τέτοιος από την συμπεριφορά και την πράξη του κι όχι από τις οποιεσδήποτε ιδεοληψίες του. Από το φέρεσθαι το δικό του κι όχι απ’ αυτούς που τον έφεραν στον κόσμο αυτόν.
Βασδέκης Ν. Σταύρος
Μαυροκορδάτου 31
62100 Σέρρες
τηλ. 23210 – 52462
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του παρόντος
δίχως την άδεια του συγγραφέα